پرهیزاز دشنام وبد دهنی در قرآن
جزء8، آیه108 انعام
وَ لَا تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّواْ اللَّهَ عَدْوَا بِغَيرِْ عِلْمٍ كَذَالِكَ زَيَّنَّا لِكلُِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلىَ رَبهِِّم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كاَنُواْ يَعْمَلُون؛
و به (معبود) كسانى كه غير خدا را مى خوانند ناسزا نگوييد كه آنان نيز از روى جهل و دشمنى به خداوند ناسزا مى گويند. ما اين گونه عمل هر امّتى را برايشان جلوه داديم. سپس بازگشت آنان به سوى پروردگارشان است، پس خداوند آنان را به آنچه مى كردند خبر مى دهد.
نکته: کنترل احساسات نسبت به مخالفان وپرهیز از بد دهنی وناسزاگویی(برخلاف لعن وبرائت که از سوی خداوند اعلام شده)
حضرت على عليه السلام در جنگ صفّين به سربازان خود توصيه مى كرد كه به پيروان معاويه دشنام و ناسزا نگويند، بلكه سيماى آنان را مطرح كنند كه بهتر از دشنام است.
امير المؤمنين على عليه السلام فرمودند: از مصاديقِ دشنام به خدا، دشنام به ولىّ خداست.
حساب لعن و نفرين و برائت، از حساب دشنام و ناسزا جداست. لعن و برائت كه در آيات ديگر قرآن از سوى خداوند اعلام شده، در واقع بيانگر اظهار موضعِ ما در برابر ستمگران و مشركان است كه بيزارى خود را از راه آنان اعلام مى كنيم. «لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ» )(هود18)، «بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ»(توبه/1) …
پيامها:
1 احساسات خود را نسبت به مخالفان كنترل كنيم و از هر گونه بد دهنى و ناسزا بپرهيزيم. «لا تَسُبُّوا»
2 به بازتاب برخوردهاى خود توجّه كنيم. «لا تَسُبُّوا») … ( «فَيَسُبُّوا اللَّهَ»
3 با فحش و ناسزا، نمى توان مردم را از مسير غلط باز داشت. «لا تَسُبُّوا»
4 ناسزاگويى، عامل بروز دشمنى و كينه و ناسزا شنيدن است. «لا تَسُبُّوا») … ( «فَيَسُبُّوا») … ( «عَدْواً»
5 دشنام، يا نشانه نداشتن منطق است، يا نداشتن ادب و يا صبر. (مسلمان با پرهيز از ناسزا، بايد نشان دهد كه صبر و منطق و ادب دارد.) «لا تَسُبُّوا»
6 هر كارى كه سبب توهين به مقدّسات شود، حرام است. «فَيَسُبُّوا اللَّهَ»
7 استفاده از حربه ى دشنام و ناسزا، در نهى از منكر و تبليغات و مناظرات ممنوع است. «لا تَسُبُّوا»
8 كارى كه سبب كشيده شدن ديگران به گناه و حرام مى شود، حرام است. «3» «لا تَسُبُّوا») … ( «فَيَسُبُّوا»
9 گاهى انسان ناخودآگاه در گناه ديگران شريك مىشود، آنجا كه مقدّمات گناه ديگران را فراهم كند. «فَيَسُبُّوا اللَّهَ»
10 از سنّتهاى الهى، زيبا جلوه كردن اعمال امّتها در نظر آنان است. «زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ» (هر امّتى اعمال خود را هر چند ناحقّ باشد، زيبا مى پندارد)
11 جلوه نمايى و زيبا ديدن، نشانه ى حقانيّت نيست. «زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ»
12 آگاه كردن مردم از كرده هاى خويش در قيامت، از شئون ربوبيّت الهى است.
«إِلى رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ …»
تفسير نور، ج3، ص: 328-329