رقیه بنت الحسین علیهما السلام؛واقعیت یا تحریف؟( 1 )
اساساً درباره ی حضرت رقیه سلام الله علیها چهار دیدگاه وجود دارد:
1. گروهی حضرت رقیه سلام الله علیها را تحریف تاریخ میدانند وداشتن دختری به نام رقیه را برای امام حسین علیه السلام منکر میشوند
2. گروهی حضرت رقیه سلام الله علیها را دختر یکی از اصحاب شهدای کربلاء میدانند
3. گروهی حضرت رقیه سلام الله علیها را دختر امام حسین علیه السلام میدانند،اما نام او را رقیّه نمیدانند
4. گروهی حضرت رقیه سلام الله علیها را با همین نام دختر امام حسین علیه السلام میدانند
در این نوشته اسنادی در اثبات صحبت گروه چهارم آورده می شود که بدلیل طولانی شدن مطلب در چند مرتبه ارائه می گردد :
حضرت رقيه سلام الله عليها در منابع تاريخي
آنچه امروز درباره رقيه سلام الله عليها شهرت دارد و نقل مي شود اين است كه او از دختران امام حسين عليه السلام است.در كربلا همراه كاروان بوده و همراه قافله به شام مي رود. شبي در خرابه شام، خواب پدر را ديده و بهانه او را مي گيرد. به دستور يزيد رأس مطهر را درون طشتي گذاشته و براي او مي برند. اين دختر سه ساله، وقتي روپوش را كنار مي زند ابتدا با پدر نجوا مي كند و بعد با در آغوش كشيدن او، براي هميشه آرام مي شود.
اما آنچه در منابع فعلي وجود دارد به ترتيب قدمت زماني به شرح زير است:
1.مقتل أبی مخنف
لُوطِ بْنِ يَحْيَى ملقّب به أَبُو مِخْنَف أَزْدِي متوفای157هجری قمری،در مقتل خود، هنگام وداع امام حسین علیه السلام با اهل بیت گرامیشان چنین آورده است:
ثم نادی یا ام کلثوم و یا زینب و یا سکینه و یا رقیه و یا عاتکه و یا صفیه علیکن منی السلام
آنگاه فریاد برآورد:ای اُمّ کلثوم،ای زینب،ای سکینه،ای رقیه،ای عاتکه،ای صفیه،من نیز رفتم، خداحافظ
مَقْتَلُ الْحُسَین وَ مَصْرَعُ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَصْحابِهِ فی کَرْبَلاءْ، أَلْمُشْتَهَرْ بـ مَقْتَل أَبی مِخْنَف،ص131
اعتبار مقتل أبی مخنف
حضرت استاد حسین انصاریان حفظه الله درباره مقتل أبی مخنف میگوید:
مقتل أبی مخنف نیز یکی از مقاتل قابل اعتماد است
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی حفظه الله فرمودند:
متقل ابی مخنف یکی از منابع معتبر میباشد که مطالب آن در کتاب مورخانی چون طبری،یعقوبی ومسعودی وابن اثیر نقل شده است
ترجمه ابی مخنف،لوط بن یحیی بن سعید
آیت الله العظمی خوئی از قول مرحوم نجاشی می آورد:
قال النجاشي لوط بن يحيى بن سعيد بن مخنف بن سالم (سليم ظ) الأزدي الغامدي أبو مخنف شيخ أصحاب الأخبار بالكوفة ووجههم…روى عن جعفر بن محمد عليه السلام…وصنف كتبا كثيرة منها :المغازي، فتوح الاسلام،فتوح العراق،فتوح خراسان،الجمل،صفين،النهر،الغارات،قتل الحسين عليه السلام و….
ابومخنف از بزرگان و چهره هاي برجسته علماي کوفه بود….از امام جعفر صادق علیه السلام روایت نقل کرده است… و کتب زيادي به رشته تحرير درآورد که کتب:المغازي،فتوح الاسلام،فتوح العراق،فتوح خراسان،الجمل،صفين،النهر،الغارات،قتل الحسين عليه السلام و …از جمله کتابهاي او مي باشند .
معجمرجالالحديث وتفصيل طبقات الرواة،السيد أبو القاسم الموسوي الخوئي،ج14،ص136،شماره9769
ذهبي به نقل از ابن عدي مي گويد ابومخنف شيعه است
قال عبد الله ابن عدي : شيعي .
ميزان الإعتدال في نقد الرجال،أبي عبد الله محمد بن أحمد بن عثمان الذهبي،ج 3،ص420،ترجمه لوط بن يحيى،أبو مخنف،رقم 6992
ابن النديم مي گويد :
قرأت بخط أحمد بن الحارث الخزاز قالت العلماء : أبو مخنف بأمر العراق واخبارها وفتوحها يزيد على غيره .
نمونه اي از خط أحمد بن الحارث الخزاز ديدم که نوشته بود علماء مي فرمايند:ابو مخنف در مورد عراق و خبرها(و تاريخ)آن و فتوحات صورت گرفته در آن از ديگران اطلاعات بيشتري دارد .
الفهرست،أﺑﻮ اﻟﻔﺮج ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻤﻌﺮوف ﺑ. ﺎﺑﻦ اﻟﻨﺪﻳﻢ البغدادي،ص 106
کتاب های او
ابن النديم درباره ی کتاب های او مي گويد :
كتاب الردة ، كتاب فتوح الشام ، كتاب فتوح العراق ، كتاب الجمل ، كتاب صفين . كتاب أهل النهروان والخوارج ، كتاب الغارات ، كتاب الخريت بن راشد و بنى ناجية ، كتاب مقتل علي عليه السلام ، كتاب مقتل حجر بن عدي ، كتاب مقتل محمد بن أبي بكر والأشتر و محمد بن أبي حذيفة ، كتاب الشورى ومقتل عثمان ، كتاب المستورد بن علفة ، كتاب مقتل الحسين عليه السلام
الفهرست،أﺑﻮ اﻟﻔﺮج ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻤﻌﺮوف ﺑ. ﺎﺑﻦ اﻟﻨﺪﻳﻢ البغدادي،ص 106
موسسۀ نحقیقاتی حضرت ولی عصر(عج)