در پي القاي شبهاتي  از سوي برخي افراد ناآگاه گاهاً مغرض درباره وجود مقدس حضرت رقيه بنت الحسين عليهما السلام، مراجع عظام تقليد و علماي بزرگ عصر ما تاكيد كردند تشكيك در اصل وجود مقدس حضرت رقيه عليهاالسلام،نه تنها ظلم به آن مظلومه و پدر بزرگوار ايشان، بلكه ظلم به اهل بيت عليهم السلام است.از اين رو بر آن شديم تا در اين مقاله ،نظرات بزرگان و مراجع عظام تقليد را درباره اين وجود نوراني از نظر بگذرانيم.

 حضرت آیت الله العظمی بروجردی رضوان الله علیه

پایگاه اطلاع رسانی ایشان،مینوسید:

بنابر نظر مشهور، تاريخنگارانِ معروف نام ده فرزند را براي امام حسين ـ عليهالسّلام ـ ذكر ميكنند كه شش تن آنها پسر و بقيه دختر ميباشند. دختران حضرت ـ عليهالسّلام ـ عبارت بودند از زينب، سكينه، فاطمه و رقيه

و همچنین پنج صفر را«شهادت حضرت رقيه دختر امام حسين (عليه السلام) در شام»میدانند

 حضرت آیت الله العظمی سید صادق روحانی

از ایشان سؤال کرده اند:

متأسفانه اخیراً برخی افراد نسبت به وجود مقدس حضرت رقیه بنت الحسین تردید كرده و شبهه پراكنی می كنند؛ برای روشن شدن افكار عمومی و رفع شبهه از جامعه پاسخ مستدل و مستندی در این خصوص مكتوب فرموده تا انشاالله در حد بضاعت اطلاع رسانی گردد.

جواب فرمودند:

اولاً راجع به حضرت رقیه سلام الله علیها اخیراً کتابی نوشته شده است و خیلی خوب اثبات نموده به اینکه حضرت رقیه 3 ساله در خرابه شام از دنیا رفته و قبرش هم در آنجا است و معجزات زیادی هم نقل شده است، ثانیاً قاعده ای در فقه است به نام قاعده تسامح در ادلة سنن، مقتضی آن قاعده این است که آنچه راجع به این دختر 3 ساله گفته اند شما هم نقل کنید و به زیارت او بروید همه اش بر طبق موازین شرعی است و به این طور شبهات اعتنا نکنید.

 حضرت آیت الله العظمی سید محمد حسینی شاهرودی حفظه الله

سوال 1513 از کتاب استفتائات صفحه 389:

لطفا نظر حضرتعالی را در رابطه با حضرت رقیه بفرمایید.

جواب:

از قول بعضی محققین و سیره عملیه مستمره متدینین در تشرف به زیارت آن حضرت برای ما وثوق و اطمینان حاصل می شود که حضرت اباعبدالله علیه السلام دختری به نام رقیه سلام الله علیها داشته اند و در آن مکان مقدس دفن شده است.

ایشان در مناسبت های سایتشان،در روز پنجم صفر میفرمایند:

روز پنجم ماه صفر: شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها

در روز پنجم ماه صفر سال 61 ه. حضرت رقیه مظلومانه به شهادت رسید. نام شریفش « رقیه» ، « فاطمه» و « زینب» است. پدرشان مولانا الشهید اباعبدالله الحسین علیه السلام و مادرشان ام اسحاق است.

ولادت آن حضرت در مدینه بود و در سن سه سالگی یا بیشتر در محرم 61 هجری با پدر بزرگوارش به کربلا آمد. قبل و بعد از روز عاشورا بارها مورد تفقد و دلجویی اباعبدالله علیه السلام قرارگرفت تا آنجا که به خواهرشان حضرت زینب سلام الله علیها در مورد او سفارش فرمودند. بعد از شهادت امام حسین علیه السلام و اهل بیت و اصحاب، همراه با اسرا به کوفه و شام برده شد و در مسیر چهل منزل راه شام رنجهای فراوانی دید.

در شام بعد از دیدن سر نورانی پدر با پیشانی شکسته در خرابه، آنقدر ناله زد و گریست تا به ملکوت اعلا پیوست، و بدن شریف آن حضرت را شبانه دفن کردند.

از کهن ترین منابعی که نام آن حضرت با لفظ رقیه یاد شده قصیدة سیف بن عمیره نخعی کوفی از اصحاب امام جعفر صادق و امام موسی کاظم علیهما السلام است.

وعبدکم سیف فتی ابن عمیره عبد لعبد عبید حیدر قنبر

و سکینه عنها السکینه فارقت لما ابتدیت بـفرقه و تغیر

و ر قیه ر ق ا لحسود لضلعها وغدا لیعذرها الذی لم یعذر

و لأ م کـلثوم یجـد جدیـد ها لثم عقیب دموعها لم یکرر

لم أنسها و سـکینه و رقیه یبکیـنـه بتـحسـر و تـزفـر

 حضرت آیت الله العظمی محمد علی گرامی مدّ ظله العالی:

سلام علیکم نظر حضرتعالی درباره وجود حضرت رقیه سلام الله علیها چیست؟آیا ایشان دختر امام حسین علیه السلام است؟

بسمه تعالی

به نظر حقیر ایشان همان فاطمه صغری هستند که رقیه لقب اوست ، و به هر حال قبر منسوب به ایشان معتبر و زیارت آن ثواب دارد . وحوائجی گرفته شده است .
والسلام

 حضرت آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی حفظه الله

بسمه تعالي

محضر مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي صافي گلپايگاني

مدظله الشريف
با سلام و تحيّت؛
بفرماييد آيا طبق تاريخ و روايات معتبر، امام حسين عليهالسلام دختري به نام رقيّه داشتهاند يا خير؟ آيا ترديد در وجود چنين فرزندي و نيز انتساب بارگاه مطهّر دمشق به ايشان جايز است؟

بسم الله الرحمن الرحيم
عليكم السلام و رحمة الله
طبق بعض كتب مقاتل و تاريخ، حضرت اباعبدالله الحسين عليهالسلام چنين فرزندي داشتهاند كه در شام رحلت كردهاند. علاوه بر شهرت اين موضوع، به طور كلّي مشاهد و مقامات مشرّفه از جهت انتساب به اهل بيت عليهمالسلام مزار، و مورد تجليل و احترام است چنانكه شهرت اشخاص به سيادت جايز الانكار نيست.

شهرت مثل اين بارگاه مقدسه نيز مخصوصاً با توجه به قرائن معتبر مورد انكار نيست. اين مشاهد و روضههاي مقدّسهي سادات عظام و مفاخر اسلام نيز از اين جهت كه از مراكز ذكر فضايل آن بزرگواران و تبليغات اسلامي و ذكر دعا است بايد محترم باشد و اين ترديدها بيجا است و سزاوار نيست. موفق باشيد.

 حضرت آیت الله العظمی محقق کابلی دام ظله

سلام علیکم
نطر حضرتعالی درباره ی حضرت رقیه سلام الله علیها چیست؟آیا ایشان دختر امام حسین علیه السلام میباشند؟

بسمه تعالی
بله طبق کتب تاریخی دختر امام حسین(علیه السلام) است.

همیشه در پناه خداوند مؤید باشید.

 حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی حفظه الله

شناسنامه حضرت رقیه
حضرت رقیه فرزند امام حسین علیه السلام است . بر اساس نوشته‏ های بعضی کتاب‏های تاریخی، نام مادر حضرت رقیه علیهاالسلام،امّ اسحاق است که پیش‏تر همسر امام حسن مجتبی

علیه‏السلام بوده و پس از شهادت ایشان، به وصیت امام حسن علیه‏السلام به عقد امام حسین علیه‏السلام درآمده است.در مورد تاریخ تولد حضرت رقیه چیزی معلوم نیست.

در تعداد دختران امام حسین و نامهای آنها اختلاف وجود دارد. آنچه از منابع بدست می آید امام حسین علیه السلام دارای چهار دختر بنامهای فاطمه کبری، فاطمه صغری، سکینه و رقیه بوده است.

 حضرت آیت الله العظمی مظاهری حفظه الله

سؤال:
با عرض سلام خدمت حضرت آیت الله العظمی مظاهری حفظه الله
مدتی است که تشکیکاتی در وجود حضرت رقیه سلام الله علیها میکنند.سؤال بنده از حضرتعالی این است که نظر حضرتعالی درباره حضرت رقیه سلام الله علیها چیست؟آیا ایشان دختر امام حسین علیه السلام میباشند؟

جواب:
بسمه تعالی
امام حسین«سلام الله علیه»، چنین دختری داشتهاند و تشکیک در این زمینه حرام است و ظلم به دختر امام حسین«سلام الله علیه» است.

بسمه تعالی

امام حسین« علیه» دختری به نام رقیّه داشتهاند و در کربلا همراه ایشان بوده است.

حسین المظاهری

 حضرت آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی حفظه الله

شکي نيست که دختر کوچکي از امام حسين عليه السلام در شام از دنيا رفت و در آنجا دفن شد و حرم فعلي منسوب به همان دختر است اما اين که نام آن دختر«رقيه»بوده يا نام ديگري داشته در بين دانشمندان اسلامي اختلاف نظر وجود دارد، هر چند معروف اين است که نامش رقيه است

همیشه موفق باشید.

 حضرت آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی رضوان الله تعالی علیه

مزار کنونى حضرت رقیه بنت الحسین(علیهما السلام) در شام،از اول مشهور بوده، گویا حضرت امام حسین(علیه السلام) نشانى را از خود در شام به یادگارى سپرده است، تا فردا کسانى پیدا نشوند که

به انکار اسارت خاندان طهارت(علیهم السلام) و حوادث آن پردازند، این دختر خردسال گواه بزرگى است بر اینکه در ضمن اسیران حتى دختران خردسال نیز بوده اند،ما ملتزم به این هستیم که بر دفن حضرت رقیه(علیها السلام) در این مکان شهرت قائم است،حضرت(علیها السلام) در این مکان جان سپرده و دفن شده است. ما به زیارتش شتافتیم، و باید احترام او را پاس داشت، (نگویید خردسال است) على اصغر(علیه السلام) که کودک شیرخوارى بود، داراى آن مقامى است که روبروى حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) در کربلا دفن گردید، گفته اند که دفن وى در این مکان نشان از آن دارد که در روز حشر حضرت(علیه السلام) این کودک (على اصغر(علیه السلام)) خردسال را به دست خواهد گرفت و نشان خواهد داد

دفن این طفل خردسال (حضرت رقیه(علیها السلام)) در شام گواه بزرگ و نشان قوى از اسارت خاندان طهارت، و ستم روا داشته بر ایشان دارد، آن ستمى که تمام پیامبران از آدم تا خاتم بر آن گریستند، تا آنجا که خدا عزاى امام حسین(علیه السلام)را بر آدم خواند، از این رو احترام این مکان لازم است، به سخنان فاسد گوش فرا ندهید، و به سخنان باطلى که مى گویند: رقیه(علیها السلام)طفلى خردسال بیش نبود، گوش فرا ندهید، مگر على اصغر(علیه السلام)کودک خردسال نیست که در روز قیامت شاهدى خواهد بود، و موجب آمرزش گنهکاران شیعه خواهد شد ان شاء الله تعالى.

بنابراین بر همه واجب است احترام این مکان (محل دفن حضرت رقیه(علیها السلام)) را داشته باشند، و به سخنان فاسد و بیهوده اى که از گمراهى شیاطین است، گوش فرا ندهند و اعتنایى نکنند. ما با زیارت دختر امام حسین(علیه السلام)(رقیه(علیها السلام)) به خداوند متعال تقرب مى جوییم، آن دخترى که خود مظلوم بود، و خاندان وى همه مظلوم بودند.

نتیجه کلام: مجرد شهرت در ثبوت پاره اى از موضوعات خارجى کافى است و لذا اثبات قبر حضرت رقیه، بنت الحسین(علیهما السلام)، نیازى به اقامه بینه وجود ندارد بلکه صرف شهرت در اثبات آن مکان شریف کافى مى باشد.

 حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی حفظه الله

در کتابهايي چون کامل بهائي و نفس المهموم و کتابهاي معتبر ديگر دختر خردسالي که برخي نام او را «رقيه» ناميده اند و در شام به شهادت ميرسد، براي امام حسين عليه السلام ذکر کرده اند و اگر کسي براي آن حضرت نذر کند، بايد آن را ادا نمايد و مضجع موجود در دمشق متعلق به آن حضرت است

 حضرت آیت الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی حفظه الله

ایشان در پاسخ به استفتاء«آیا حضرت رقیه سلام الله علیها دختر

امام حسین علیه السلام هستند یا خیر؟»فرمودند:

بله

گزیده ای از قصیده ی “وداع امام حسین علیه السلام” درباره حضرت رقیه سلام الله علیها سروده مرجع گرانقدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ حسین وحید خراسانی مدظله

«رقیه گنج حسین»

رفتم و هستی تو میر کاروان

این امانت را به جدّ من رسان

پاسداری کن پس از من از حریم

خود نگهداری کن از درّ یتیم

غنچه ی نشکفته ی باغ مرا

کن تو با خار مغیلان آشنا

این یتیمان را کجا آرامش است

مشعل شام غریبان آتش است

روز پیک حق تو در بازار باش

شب پرستار تن بیمار باش

دختر رنجور اگر بیدار شد

خواب دید و تشنه ی دیدار شد

چون به دیدارم سپارد جان پاک

در خرابه گنج را بسپر به خاک

شخصی که حتی یک بار از دفتر حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی استفتاء نمایند،متوجه خواهند شد که پاسخ استفتاء توسط جناب آقای سید علی فاطمی فرستاده خواهد شد

ایشان در درس تفسیر خود،مجلس عزاداری برای حضرت رقیه سلام الله علیها گرفتند:

مراسم عزاداری برای حضرت رقیه علیها السلام در درس تفسیر آیةالله العظمی وحید خراسانی (مد ظله)

مراسم عزاداری برای حضرت رقیه(علیها السلام) دخت مکرم حضرت اباعبدالله الحسین سیدالشهداء (علیه السلام) در درس تفسیر آیةالله العظمی وحید خراسانی(مد ظله العالی)(1391/09/29) در مسجد اعظم قم برگزار گردید.

 حضرت آیت الله العظمی سید علی حسینی سیستانی:

بیت معظم له در نجف اشرف،تقویمی به اسم«مَوَاقیتُ الأَهلیه» برای هر سال قمری تنظیم وتوضیع مینمایند.در«أهم الوقائع التاریخیة فی شهر صفر»می آورد:

الخامس منه شهادة رقیة بنت الإمام الحسین علیه السلام

 حضرت آیت الله میر سیّد محمد یثربی حفظه الله

مدتی است که تشکیکاتی در وجود حضرت رقیه سلام الله علیها میکنند.سؤال بنده از حضرتعالی این است که نظر حضرتعالی درباره حضرت رقیه سلام الله علیها چیست؟آیا ایشان دختر امام حسین علیه السلام می باشند؟

وجود چنین دختری از حضرت سید الشهداء علیه السلام از مسلمات تاریخ است.برای اطلاع بیشتر به کتب فضلای حوزه که اخیرا تدوین شده است مانند ریحانه کربلا اثر عبدالحسین نیشابوری مراجعه فرمایید.

 حضرت آیت الله سید محمد جواد علوی بروجردی حفظه الله

ایشان حضرت رقیه سلام الله علیها را واقعی وغیر قابل انکار دانسته اند:

قابل انکار نبودن شخصیت حضرت رقیه در تاریخ

اين همان هنری است كه زينب كبري سلام الله علیهادر اولين عزاداري براي امام حسين سلام الله علیهمردم را در شام ميگریاند، زينب كبري براي خودش در هر خانهاي يك نمايندهاي از عاشورا و كربلا گذاشت و روزي هم كه ميرفت زنان شامي جمع شدندو او را بدرقه کردند و ایشان نیز سفارش رقیه را به آنها کرد. شخص رقیه خاتون در تاریخ واقعی است و قابل انكار نيست و آن شاعر در مقابل امام صادق سلام الله علیهشعری ميخواند و از رقيه به عنوان دختر امام حسين یاد ميكند

بيانات كوتاه حضرت آيت الله علوي بروجردي بعد از درس خارج فقه به مناسبت شهادت حضرت رقيه سلام الله علیها

امروز طبق بعضي از نقلها و روايات مصادف است با شهادت حضرت رقيه بنت الحسين (عليها السلام).

ما بايد به تمام قوا و در تحت هر شرايطي تمام آثار مربوط به سيدالشهدا (عليه السلام) را حفظ كنيم. وجود مقدس حضرت رقيه و شهادت آن نازدانه يادگاري از سيدالشهدا در بلاد دمشق باقيماند.

 حضرت علامه آیت الله حسینی میلانی حفظه الله

۱-صحت وجود دختری به نام “رقیه"با مشخصاتی که ارباب مقاتل در مورد کیفیت شهادت آن درخرابه شام نقل کردهاندچیست؟

۲- صحت انتساب چنین دختری به امام حسین(علیه السلام)

چگونه میباشد؟

۳- صحت انتساب حرم موجود در نزدیک دمشق به دختری

به نام حضرت رقیه(سلام ا… علیها) چگونه است؟

بسمه تعالی

السلام علیکم

در نظر ما ثابت است.

1- آیا حضرت رقیه سلام الله علیها دختر امام حسین علیه السلام بوده است.

2- آیا ایشان در کربلا حضور داشتن و به همراه بقیه اسرا مخدرات به اسارات به شام فرستاده شده اند.

3- آیا قبر ایشان در سوریه فعلی است.

بسمه تعالی
السلام علیکم
از مجموع مطالبی که در دست است وثوق حاصل می شود والله العالم.

سلام

اکنون بحث های فراوانی راجع به حضرت رقیه وجود دارد. بعضی منکرند بعضی می گویند دختر کس دیگری است بعضی می گویند امام حسین دختر سه ساله داشت اما معلوم نیست نامش رقیه باشد لطفا نظر خود را ترجیحا تفصیلی بیان نمایید. تا با کلام شما استاد معظم آرام گیریم

بسمه تعالی

السلام علیکم

از مجموع مطالب موجود وثوق حاصل است.

سلام علیکم

آیا مطابق مقاتل و روایات صحیحه دختر سه سالهای با نام حضرت رقیه (سلام الله علیها) فرزند حضرت سیدالشهدا (سلام الله علیه)، در واقعه کربلا حضور داشتند؟

بسمه تعالی

السلام علیکم

اینجانب وثوق دارم.

با اهداء سلام و تحیت و آرزوی سلامتی برای معظم له
آیا روایتی که می گوید حضرت رقیه سلام الله علیها دختری یتیم از بنی هاشم بوده و امام حسین صلوات الله علیه ایشان را به فرزندی گرفته اند نزد علماء اعلام سندیت و اعتباری دارد؟آیا در مقاتل و منابع غیر از مقاتل، چه معتبر و چه غیر معتبر روایتی داریم مبنی بر اینکه حضرت رقیه سلام الله علیها دختر یکی از اصحاب امام حسین صلوات الله علیه بوده باشد که در کربلا به شهادت رسیده است؟ اگر هست، دختر کدام یک از اصحاب بوده اند؟

با تشکر فراوان و آرزوی طول عمر برای معظم له

التماس دعای خیر

یا علی مدد

بسمه تعالی

السلام علیکم

از مجموع آنچه در دست داریم وثوق حاصل است.

 حضرت استاد شیخ حسین انصاریان دام ظله:

استاد حسین انصاریان : گاهی درمورد وجود حضرت رقیه (س) شبهات و تردیدهایی مطرح می شود که نام ایشان در اکثر کتب نیامده و یا نامهای مشترک و مشابهی در آنها به چشم می خورد که با توجه به آن نمی توان به طور حتم بر وجود دختری به این نام اطمینان داشت.

در پاسخ باید گفت :

عدم ذکر نام «رقیه» در برخی منابع تاریخی نمی تواند دلیل بر خرافه بودن این شخصیت باشد؛ چرا که وجود نامهای اشتهاری(کنیه و لقب) در کنار نام اصلی افراد از رسومات رایج عرب است و همان گونه که عده ای معتقدند، حضرت رقیه(س) همان فاطمه صغری است که نامش در بسیاری از تواریخ ذکر شده است. علاوه بر اینکه بر نام «رقیه» در کتاب شریف لهوف سید بن طاووس و نیز سایر کتب تصریح شده است. مرحوم شیخ علی فلسفی در کتاب « حضرت رقیه (س)» می گوید در بیش از بیست کتاب، نام ایشان را رقیه دیده است.

در کتاب معالی السبطین حائری آمده است : « کانت للحسین(ع) بنت صغیره ….تسمی رقیه و کان لها ثلاث سنین»(3).

تعبیر« تسمی رقیه» نشان دهنده این مطلب است که «رقیه» نام اصلی ایشان نبوده بلکه به این اسم معروف بوده است.

ابن ابی مخنف نیز در مقتل الحسین درباره وداع حسین بن علی(ع) می نویسد : « ثم نادی یا ام کلثوم و یا زینب و یا سکینه و یا رقیه و یا عاتکه و یا صفیه…»(4).

در کتاب احقاق الحق نیز آمده است:« ثم نادی یا ام کلثوم یا سکینه یا رقیه یا عاتکه یا زینب یا اهل بیتی علیکن منی السلام…»(5)

خرابه ای به شرافت رسیده تا ملکوت

از محکم ترین دلایل وجودی حضرت رقیه (س)، وجود بارگاه ملکوتی آن نازدانه سیدالشهداء(ع) در شهر شام(در کشور سوریه) است که به گفته بزرگان و اهل معرفت ، نمی تواند ساختگی و دروغ باشد. ممکن نیست خداوند به یک خرافه، این همه جلالت و عظمت و کرامت عنایت کند.

عبدالوهاب بن احمد شافعی مصری معروف به شعرانی در کتاب «المنن» می نویسد: « نزدیک مسجد جامع دمشق، بقعه و مرقدی است که به مرقد رقیه بنت الحسین معروف است. به روی سنگی که در درگاه آن واقع است چنین نوشته شده است:« هذا البیت بقعه شرفت بآل النبی(ص) و بنت الحسین الشهید رقیه(س)».

در کتاب منتخب التواریخ نیز آمده است که مزاری که در خرابه شام است منسوب به مزار رقیه بنت الحسین است.

از دیگر وقایعی که دلیلی محکم بر صحت استناد این مزار شریف به حضرت رقیه (س) است داستان آب گرفتگی مزار مطهر ایشان در حدود سال 1280 هجری است که طی آن سید بزرگواری بنام سید ابراهیم دمشقی از نوادگان سید مرتضی علم الهدی از جانب حضرت، ماموریت پیدا میکند تا آب گرفتگی قبر مطهر را چاره کند و ایشان نیز بعد از صلاح اندیشی با بزرگان و اهل علم به این امر مبادرت می کند و با بدن و کفن سالم حضرت مواجه می شود که در میان آب است . پس از آن قبر مطهر را تعمیر و مرمت می کنند.

نتیجه سخن آنکه وجود حضرت رقیه (س) را نمی توان انکار کرد و آنچه پیرامون آن حضرت مطرح می شود نباید به راهی برای خدشه دار شدن منزلت آن حضرت در میان ارادتمندان اهل بیت(ع) تبدیل شود. در هر صورت به کراماتی که از آن حضرت در طول سالیان متوالی متوجه شیعیان شده است را نمی توان به چشم بی توجهی نگریست.

موسسۀ تحقیقاتی حضرت ولی عصر(عج)