راز اينكه امامان ما اين همه بر امر ازدواج تأكيد داشته اند، اين است كه با توجه به اينكه شهوت جنسي در دوران جوني در اوج خود قرار دارد، زمينه گناهان ناشي از آن بيشتر است و با عدم ازدواج، احتمال آلودگي به گناهان بيشتر است.

  امام صادق(ع) فرموده اند:

«وقتي يوسف با همسر سابق عزيز(مصر) ازدواج كرد، او را باكره يافت. به وي گفت: چه چيزي تو را بر آن كار (زشت كه قبلاً نسبت به من كردي) واداشت؟گفت:سه خصلت: جواني، ثروت و اينكه همسر نداشتم.(يعني پادشاه ناتواني جنسي داشت)(بحارالانوار، ج 12، ص 296.)

اين حديث نشان مي دهد كه يكي از عوامل انحرافات جنسي، عدم ارضاء صحيح ميل جنسي در دوران جواني است.

ونیز فرموده اند:

«روز قيامت، زني زيبا آورده ميشود كه به خاطر زيبايي اش فريب خورده است. زن مي گويد: خدايا! مرا زيبا آفريدي و گرفتار شدم. مريم آورده مي شود و گفته مي شود تو زيباتري يا اين؟او را زيبا قرار داديم و فريفته نشد. و نيز مرد(جوان و) زيبايي آورده شود كه به خاطر زيبايي اش (در دوران جواني) فريفته شده است و مي گويد:پروردگارا! مرا زيبا آفريدي و چنين گرفتار زنان شدم. در اين هنگام يوسف(ع) آورده ميشود و به وي گفته ميشود: تو زيباتري يا اين؟ او را زيبا قرار داديم و فريفته نشد.»

حضرت صادق(ع) براي اصلاح جوانان توصيه هاي مهم و كارسازي دارند:

الف. ايشان در حديثي مي فرمايند:

«يا معشر الاحداث اتّقوا اللّه و لاتأتوا الرّؤساء دعوهم حتّي يصيروا أذناباً لاتتّخذوا و الرّجال و لائج من دون اللّه انا و اللّه خيرٌ لكم منهم ثمّ ضرب بيده الي صدره؛

اي گروه جوانان! تقوا پيشه كنيد و نزد رئيسان نرويد. رهايشان كنيد تا زماني كه از رياست بيفتند. مردان (شخصيّتهاي برجسته) را به جاي خداوند دوست همراز مگيريد. به خدا سوگند! من برايتان بهتر از آنان هستم. آن گاه با دست بر سينهاش زد(يعني به جاي ما به دنبال رهبران ستمكار نرويد).»(بحارالانوار،ج 24، ص 246)

در اين حديث گرانسنگ حضرت به چند نكته اشاره نمودهاند:

1ـ تقوا و پاكي را پيشه سازيد.

2ـ به دنبال رؤسا و مقام داران نباشيد.

3ـ شخصيت زده نشويد.

4ـ ما را در زندگي رها نكنيد كه از هر نظر مصالح شما را تأمين ميكنيم.

ب. آن حضرت در جاي ديگر، سخنان لقمان به فرزند جوانش را به عنوان سفارش به جوانان نقل نموده است. آنجا كه مي فرمايد:

«يا بنيّ ايّاك و الضّجر و سوء الخلق و قلّه الصّبر فلايستقيم علي هذه الخصال صاحب و الزم نفسك التّؤده في امورك و صبّر علي مؤونات الاخوان نفسك و حسّن مع جميع النّاس خلقك؛

فرزندم! بپرهيز از گرفتگي و بد خُلقي و ناشكيبايي، چرا كه با اين خصلتها، دوستي استوار نميماند. آرامش و وقار را در كارهايت حفظ كن و خود را بر هزينه كردن براي برادران وادار و با تمام مردم اخلاقت را نيكو ساز.»(من لايحضره الفقيه، ج 4، ص 373)

   از اموري كه حضرت امام صادق(ع) در مورد جوانان سفارش نموده اند، اين است كه آنها نبايد همراهي پدر را رها كنند. خصوصاً در اين دوران كه دوستان ناباب و دزدان فكر و ايمان فراواناند كه بر ضرورت اين كار مي افزايد، چرا كه پدر دلسوز هميشه مواظب است كه خطر انحراف جوانش را تهديد نكند.

حضرت صادق(ع) فرموده اند:

«دع ابنك يلعب سبع سنين و يؤدّب سبع سنين و الزمه نفسك سبع سنين؛

بگذار فرزندت هفت سال بازي كند (و آزاد باشد) و هفت سال تربيت شود و هفت سال او را با خود همراه بدار.»

من لايحضره الفقيه صدوق،ج 3، ص 492

.

   بهترين دوران براي رشد معنوي و بالندگي روح انسان، دوران جواني است. انبياي بزرگوار كه لياقت دريافت وحي و افتخار رسيدن به نبوت را پيدا كردند، بر اثر عبادتهاي دوران جوانيشان بود.پيامبر اكرم(ص) فرموده اند:

«خداوند بزرگ به جوان عبادت پيشه، نزد فرشتگان افتخار ميكند، در حالي كه مي فرمايد: بنده ام را بنگريد! براي من خواسته هاي نفس خود را كنار نهاده است.»(كنزالعمّال،ج 15، ص 776)

حضرت صادق(ع) نيز بر اين امر تأكيد نموده است، آنجا كه فرمود:

«انّ أحبّ الخلائق الي اللّه تعالي شابٌّ حدث السّنّ في صورهٍ حسنهٍ جعل شبابه و ماله في طاعه اللّه تعالي ذاك الّذي يباهي اللّه تعالي به ملائكته فيقول عبدي حقّاً؛

به راستي كه دوست داشتني ترين مردم نزد خداوند، جوان كم سال و خوش سيمايي است كه جواني و زيبايي اش را در راه فرمانبري از خداوند بزرگ قرار داده است. آنكه خداوند بزرگ به وي نزد فرشتگان افتخار ميكند و ميفرمايد اين بنده حقيقي من است.»(اعلام الدين ديلمي،ص 120)

امام صادق(ع) كه بيش از ديگران به سخنان خويش عمل مي كرد، در جواني اهل بيشترين عبادت بود. ايشان مي فرمايند:

«اجتهدت في العباده و انا شابٌّ فقال لي أبي يا بنيّ دون ما أراك تصنع فانّ اللّه عزّ وجلّ اذا أحبّ عبداً رضي عنه باليسير؛

در جواني بسيار در عبادت مي كوشيدم. پدرم به من فرمود: فرزندم! از آنچه انجام مي دهي، كم كن، زيرا خداوند عزيز و جليل اگر بنده اي را دوست بدارد، با عبادت كم هم از او خشنود ميگردد.»( اصول كافي، ج 2، ص 87)

در مكتب مترقی اهل بيت علیهم السلام توجه ويژه ای به جوانان و نوجوانان شده است و هر كدام از امامان معصوم(ع) به نوعی به اين گروه اجتماعی پرداخته اند.

بعد از اينكه پدر محمد بن عبداللّه بن حسن در دوران عباسيان به شهادت رسيد و او دست به قيام زد و مردم را به سوي حق دعوت نمود، حضرت امام صادق(ع) به عنوان راهنمايي به او فرمود:

«يا ابن اخي عليك بالشّباب ودع عنك الشّيوخ؛ اي فرزند برادرم! جوانان را درياب و پيران را رها كن!»

امام صادق(ع) در روايات ديگر نيز اين مسئله را بيان نمودهاند كه جوانها زودتر حرف حق را مي پذيرند و به سوي خير و نيكي مي شتابند و آمادگي بيشتري دارند. از جمله، از اسماعيل بن عبدالخالق چنين نقل شده است كه:

من شنيدم حضرت صادق(ع) از ابوجعفر اَحوَل مي پرسيد: به بصره رفتي؟ گفت: بلي، فرمود: «اقبال مردم را به امامت و ورود آنان را به اين مرام چگونه يافتي؟ گفت: به خدا سوگند كه شيعيان اندك اند و تلاشهايي كرده اند، امّا آن هم اندك است.

آنگاه (امام صادق(ع) به او) فرمود:

«عليك بالاحداث فانّهم اسرع الي كلّ خيرٍ؛

بر تو باد به جوانان(و به دنبال آنها رفتن) كه آنان در (پذيرش) هر نيكي و خيري با شتاب ترند.»

 كافي، مرحوم كليني ج 1، ص 362 و ج 8، ص 93.

.