ديوان قضا خطی ز ديوان علی است

سُكان قدر، در يَدِ فرمان علی است

طبع من و مدح مرتضی، شرمم باد

آنجا كه خدای من ثنا خوان علی است

***

تا حُبّ علی بُود مرا در رگ و پوست

رنجم ندهد سرزنش دشمن و دوست

جز نام علی لب به سخن وا نكنم

«از كوزه همان برون تراود كه در اوست»

***

چون گاه ولادت ولّی حق شد

در خانه حق، علی به حق ملحق شد

گر مظهر حق ذات علی نيست چرا

از نام خدا نام علی مشتق شد؟

***

در برج ولا مهر جهان تاب علی است

در شهر علوم سرمدی، باب علی است

از اول خلقت جهان تا محشر

مظلوم ترين شهيد محراب، علی است

***

آنجا كه علی واسطه ی فيض خداست

برغير علی هر كه كند تكيه خطاست

با مدعيّان كور باطن گوئـيـد

آنجا كه خدا هست و علی نيست كجاست؟

مي بسازد جان و دلرا بس عجايب كان صيام
گر تو خواهي تا عجب گردي عجايب دان صيام

گرتو را سوداي معراج است بر چرخ حيات
دانكه اسب تازي تو هست در ميدان صيام

هيچ طاعت در جهان آن روشني ندهد ترا
چونكه بهر ديده دل كوري ابدان صيام

چونكه هست اين صوم نقصان حيات هر ستور
خاص شد بهر كمال معني انسان صيام

چون حيات عاشقان از مطبخ تن تيره بود
پس مهيا كرد بهر مطبخ ايشان صيام

چيست آن اندر جهان مهلك تر و خونريزتر
بر دل و جان و جا خونخواره ي شيطان ، صيام

خدمت خاص نهاني تيز نفع و زود سود
چيست پيش حضرت درگاه اين سلطان صيام

در تن مرد مجاهد دوره مقصود دل
هست بهتر از حيات صدهزاران جان صيام

گرچه ايمان هست مبني بر بناي پنج ركن
ليك والله هست از آنها اعظم الاركان صيام

ليك در هر پنج پنهان كرده قدر صوم را
چون شب قدر مبارك هست خود پنهان صيام

سنگ بي قيمت كه صد خروار ازو كس ننگرد
لعل گرداند چو خورشيدش درون كان صيام

بس شكم خاري كند انكو شكم خواري كند
نيست اندر طالع جمع شكم خواران صيام

خاتم ملك سليمانست يا تاجي كه بخت
مي نهد بر تارك سرهاي مختاران صيام

خنده صايم به است از حال مفطر در سجود
زانك مي بنشاندت بر خوان الرحمان صيام

شهوت خوردن ستاره نحس دان تاريك دل
نور گرداند چو ماهت در همه كيوان صيام

شهوت تن را تو همچون نيشكر در هم شكن
تا درون جان ببيني شكر ارزان صيام

قطره ايي تو سوي بحري كي تواني آمدن؟
سوي بحرت آورد چون سيل و چون باران صيام

پاي خود را از شرف مانند سر گردان به صوم
زانك هست آرامگاه مرد سرگردان صيام

گر تو خواهي نور قرآن در درون جان خويش
هست سر نورپاك جمله قرآن صيام

برسر خوان هاي روحاني كه پاكان شسته اند
مرترا همكاسه گرداند بدان پاكان صيام

در صيام ارپا نهي شادي كنان نه با گشاد
چون حرامست و نشايد پيش غمناكان صيام

زود باشد كز گريبان تا سربرزند
هر كه در سر افكند ماننده دامان صيام

مولانا جلال الدين محمد بلخی

ديگر بسي مخور كه هر آنكس كه سير خورد
اعضاش  جمله  گرسنه  گردند و  بي قرار

تو خود نشسته تا كه كي آيد پديد شب
چون شمع جان خويش بسوزي زانتظار

تا خانمان بسازي ازغايت  شره
گويي دو چشم تو شود از هر سويي چهار

چندان خوري كه دم نتواني زد از گلو
ور دم زني برآورد آن دم ز تو دمار

اين روزه نيست گر شرف روزه بايدت
بيرون شوي زتويي تو بر مثال مار

يارب به حق طاعت پاكان پاكدل
يارب به حق روزه مردان روزگار

كز هر چه ديده ايي تو زعطار ناپسند
كان را نبوده ايي تو به وجهي پسندگار

عفوش كن و ببخش كه داني كه لايق ست
با جرم آفريده كرم ز آفريدگار”

عطار نيشابوري

حضرت امیرالمومنین علیه السلام  دربیتی بسیار زیبا می فرمايد:

النفس تجزع ان تكون فقيرة و الفقر خير من غنى يطغيها
و غنى النفوس هو الكفاف فان أبت فجميع ما في الارض لا يكفيها.

يعنى: نفس (انسانى) صبر ندارد كه فقير باشد در صورتى كه فقر از بى ‏نيازیى كه آن را سركش كند بهتر است، بى‏ نيازى نفوس آن است كه بقدر كفاف (و احتياج داشته باشند) اگر قبول نكنند آنچه كه در زمين است آن‏ها را كفايت نمی كند.

الملاحم و الفتن، يا فتنه و آشوبهاى آخر الزمان‏،ابن طاووس، على بن موسى/نجفى، محمد جواد،186

حضرت على بن ابى طالب علیه السلام  می فرمايد:

و اذا بليت بعسرة فالبس لها ثوب اليسار فان ذلك احزم‏
و لا تشكو الى العباد فإنما تشكو الرحيم الى الذى لا يرحم.

يعنى: موقعى كه به عسرت و سختى دچار شدى لباس آسانى به آن بپوشان، زيرا كه اين عمل آسانتر است،

         هرگز نزد بندگان خدا شكايت مكن زيرا كه شكايت (خداى) رحيم را نزد كسى كرده‏ اى كه رحم نمی كند.

 الملاحم و الفتن، يا فتنه و آشوبهاى آخر الزمان‏، ابن طاووس، على بن موسى/ نجفى، محمد جواد،186

یادتان هست نوشتم که دعا می‌خواندم/ داشتم کنج حرم جامعه را می‌خواندم

از کلامت چه بگویم که چه با جانم کرد/ محکمات کلمات تو مسلمانم کرد

کلماتی که همه بال و پر پرواز است/ مثل آن پنجره که رو به تماشا باز است

کلماتی که پر از رایحه غار حراست/ خط به خط جامعه آیینه قرآن خداست

عقل از درک تو لبریز تحیر شده است/ لب به لب کاسه ظرفیت من پر شده است

همه عمر دمادم نسرودیم از تو/ قدر درکِ خودمان هم نسرودیم از تو

من که از طبع خودم شکوه مکرر دارم/ عرق شرم به پیشانی دفتر دارم

شعرهایم همه پژمرد و نگفتم از تو/ فصلی از عمر ورق خورد و نگفتم از تو

دل ما کی به تو ایمان فراوان دارد/ شیرِ در پرده به چشمان تو ایمان دارد

بیم آن است که ما یک شبه مرداب شویم/ رفته رفته نکند جعفر کذاب شویم

تا تو را گم نکنم بین کویر ای باران/ دست خالیِ مرا نیز بگیر ای باران

من زمین گیرم و وصف تو مرا ممکن نیست/ کلماتم کلماتی‌ست حقیر ای باران

یاد کرد از دل ما رحمت تو زود به زود/ یاد کردیم تو را دیر به دیر ای باران

نام تو در دل ما بود و هدایت نشدیم/ مهربانی کن و نادیده بگیر ای باران

ما نمردیم که توهین به تو و نام تو شد/ ما که از نسل غدیریم، غدیر ای باران

پسر حضرت زهرا! دل ما را دریاب/ ما یتیمیم و اسیریم و فقیر ای باران

سامرا قسمت چشمان عطش خیزم کن/ تا تماشا کنمت یک دل سیر ای باران