سؤال:چرا شيعيان بر تربت سجده ميكنند و ترجيح ميدهند بر تربت امام حسين سجده كنند؟

پاسخ:پاسخ اين پرسش روشن است و آن اين كه سجده گاه بايد از هر آلودگي پاك باشد، و چون در هر شرايطي سجده بر زمين پاك امكان پذير نيست به پيروي از تابعي بزرگ « مسروق بن أجدع» بخشي از خاك پاك را به صورت قطعه درآورده و همراه دارند ادر همه جا سجده بر خاك پاك ممكن باشد، درست مانند كساني كه در حال سفر مقداري خاك همراه خود ميبرند كه اگر نيازي به تيمم پيدا كردند بر آن تيمم كنند.

و اما اينكه چرا از ميان خاكها، تربت كربلا را انتخاب كردهاند، نكته آن اين است كه هنگامي كه نمازگزار پيشاني خود را بر آن خاك مقدس ميگذارد، به ياد فداكاريهاي بينظير بزرگ مرد تاريخ كه از خاندان رسالت ميباشد و جان و مال و فرزندان خود را در راه اعتلاي اسلام فدا نمود و زير بارظلم و ستم نرفت و درس آزادگي و حميت و غيرت ديني به جهانيان آموخت بيفتد.

سجده بر تربت حسين (ع) نه تنها انسان را از مسير توحيد خارج نميسازد بلكه به سجود او اخلاص ميبخشد و او را براي فداكاري در راه دين كه نماز جزئي از آن است آماده ميسازد.

علي بن عبدالله بن عباس كه از تابعان است به «رزين» نوشت: «أن ابعث إلي بلوح من أحجار المروه أسجد عليه» (اخبار مكه،تأليف ارزمي3/151.)
[قطعه سنگي از سنگهاي كوه مروه براي من بفرست تا بر آن سجده كنم.]

كوه مروه شاهد فداكاريهاي زن با ايماني است كه براي تهيه آب، هفت بار ميان دو كوه دويد، و در راه خدا، سختيها تحمل نمود.

شيخ طوسي با سند خود از معاويه بن عمار نقل ميكند براي امام صادق (ع) كيسة زرد رنگي از جنس «ديبا بود كه مقداري از تربت امام حسين (ع) در آن كيسه بود، به هنگام نماز آن را بر روي سجاده خود ميريخت و بر آن سجده ميكرد.» (وسائل:3/608،باب 16 از ابواب ما يصح عليه السجود.)
كساني كه سجده بر تربت كربلا را نوعي پرستش انسان تلقي ميكنند، «مسجودله» را از «مسجود عليه» باز نشناختند، در تمام احوال سجده براي خدا است و او «مسجودله» است، و چيزي كه پيشاني برآن مينهيم «مسجود عليه» است، خواه خاك باشد و يا فرش.خاك كربلا باشد، يا خاك مدينه و سنگ مروه.

مركز پاسخگويي:تبيان

أَلَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلا أَخَّرْتَنَا إِلَي أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتَاعُ الدَّنْيَا قَلِيلٌ وَالآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَي وَلاَ تُظْلَمُونَ فَتِيلاً (نساء/77)

آيا نديدي كساني را كه (در مكه) به آنها گفته شد: «فعلا) دست از جهاد بداريد! و نماز را برپا كنيد! و زكات بپردازيد!» (اما آنها از اين دستور، ناراحت بودند)، ولي هنگامي كه (در مدينه) فرمان جهاد به آنها داده شد، جمعي از آنان، از مردم مي‏ترسيدند، همان گونه كه از خدا مي‏ترسند، بلكه بيشتر! و گفتند: «پروردگارا! چرا جهاد را بر ما مقرر داشتي؟! چرا اين فرمان را تا زمان نزديكي تاخير نينداختي؟!» به آنها بگو: «سرمايه زندگي دنيا، ناچيز است! و سراي
آخرت، براي كسي كه پرهيزگار باشد، بهتر است! و به اندازه رشته شكاف هسته خرمايي، به شما ستم نخواهد شد! 

تفسير:
از امام باقر عليه السلام روايت شده است كه حضرت فرمودند:

به خدا سوگند كار حسن بن علي عليه السلام « صلح » براي اين امت بهتر بود از آنچه خورشيد بر آن بتابد، به خدا سوگند اين آيه درباره آن نازل شده است: « الم تر الي الذين قيل لهم كفوا ايديكم و اقيمواالصلاة و آتواالزكاة »* يعني آيا نديدي كساني را كه وقتي به آنها گفته شد از جهاد دست نگهداريد و نماز بگذاريد و زكات بدهيد كه مراد اطاعت از امام حسن عليه السلام است آنها گفتند: ما بايد جهاد كنيم.
« فلمٌا كتب عليهم القتال » هنگامي كه جهاد در كنار حسين عليه السلام بر آنها واجب شد « قالوا ربٌنالم كتبت علينا القتال» گفتند: چرا جهاد را بر ما مقرر داشتي؟ چرا اين فرمان را تا زمان نزديكي تأخير نينداختي.

از امام صادق عليه السلام در روايتي ديگر آمده است:

« فلما كتب عليهم القتال » درباره حسين بن علي عليه السلام نازل شده است. خداوند بر او و همه اهل زمين مقرر كرد تا در كنار او جهاد كنند و از امام باقر «ع» روايت شده است كه اگر همه اهل زمين در كنار او جهاد مي كردند همگي كشته مي شدند.

« فلمٌا كتب عليهم القتال » هنگامي كه جهاد در كنار حسين عليه السلام بر آنها واجب شد « قالوا ربٌنالم كتبت علينا القتال» گفتند: چرا جهاد را بر ما مقرر داشتي؟ چرا اين فرمان را تا زمان نزديكي تأخير نينداختي.

————————-
منبع:
* بحارالانوار، ج 44، ص 220.

* بحار الانوار، ج 44، ص 217.
–

قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (انعام/151)

بگو: «بياييد آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده است برايتان بخوانم: اينكه چيزي را شريك خدا قرار ندهيد! و به پدر و مادر نيكي كنيد! و فرزندانتان را از (ترس) فقر، نكشيد! ما شما و آنها را روزي مي‏دهيم و نزديك كارهاي زشت نرويد، چه آشكار باشد چه پنهان! و انساني را كه خداوند محترم شمرده، به قتل نرسانيد! مگر بحق (و از روي استحقاق) اين چيزي است كه خداوند شما را به آن سفارش كرده، شايد درك كنيد! 

تفسير:

امام صادق عليه‌السلام فرمود:

«كسي را كه خداوند خونش را حرام شمرده بود ‏كشتند: حسين عليه‌السلام را در ميان خانواده‌اش به قتل رساندند.»

وَبَيْنَهُمَا حِجَابٌ وَعَلَي الأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيمَاهُمْ وَنَادَوْاْ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَن سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَهُمْ يَطْمَعُونَ (اعراف/46)

و در ميان آن دو ( بهشتيان و دوزخيان)، حجابي است و بر «اعراف‏» مرداني هستند كه هر يكاز آن دو را از چهره‏شان مي‏شناسند و به بهشتيان صدا مي‏زنند كه: «درود بر شما باد!» اما داخل بهشت نمي‏شوند، در حالي كه اميد آن را دارند. 

تفسير:
از امام صادق عليه السلام درباره قول خداي عزوجل: « و بينهما حجابُ و علي الاعراف رجال يعرفون كلاً بسيماهم » سؤال شد. حضرت فرمودند:

« بينهما حجاب » ديواري است بين بهشت و جهنم كه محمد و علي و فاطمه و حسن و حسين و خديجه عليهم السلام بر آن ايستاده اند، و ندا مي كنند: دوستان ما كجايند؟ شيعيان ما كجايند؟ در اين هنگام دوستان و شيعيان به سوي آنها روي مي آورند،
و آنان دوستان و شيعيان را به اسم خود و پدرانشان مي شناسند و اين همان قول خداست كه فرمود: « يعرفون كلاً بسيماهم » پس دست دوستان و شيعيانشان را مي گيرند و از صراط عبور مي دهند و آنها را وارد بهشت مي كنند.

در روايتي ديگر آمده است كه دوستانشان را به سفيدي صورتشان و دشمنانشان رابه سياهي چهره مي شناسند.
و در ميان بهشتيان و دوزخيان حجابي است و بر اعراف مرداني هستند كه هر يك از بهشتيان و دوزخيان را از چهرشان مي شناسند.

————————-
منبع:
* بحار الانوار، ج 24، ص 255.

ثُمَّ أَنزَلَ عَلَيْكُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا يَغْشَي طَآئِفَةً مِّنكُمْ وَطَآئِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الأَمْرِ مِن شَيْءٍ قُلْ إِنَّ الأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنفُسِهِم مَّا لاَ يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الأَمْرِ شَيْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا قُل لَّوْ كُنتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَي مَضَاجِعِهِمْ وَلِيَبْتَلِيَ اللّهُ مَا فِي صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحَّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ وَاللّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ(آل عمران /154)

سپس بدنبال اين غم و اندوه، آرامشي بر شما فرستاد. اين آرامش، بصورت خواب سبكي بودكه (در شب بعد از حادثه احد،) گروهي از شما را فرا گرفت اماگروه ديگري در فكر جان خويش بودند (و خواب به چشمانشان نرفت.) آنها گمانهاي نادرستي -همچون گمانهاي دوران جاهليت- درباره خدا داشتند و مي‏گفتند: «آيا چيزي از پيروزي نصيب ما مي‏شود؟!» بگو:همه كارها (و پيروزيها) به دست خداست!» آنها در دل خود، چيزي را پنهان مي‏دارند كه
براي تو آشكار نمي‏سازند مي‏گويند: «اگر ما سهمي از پيروزي داشتيم، در اين جا كشته نمي‏شديم!» بگو: «اگر هم در خانه‏ هاي خود بوديد، آنهايي كه كشته ‏شدن بر آنها مقرر شده بود،قطعا به سوي آرامگاه‏هاي خود، بيرون مي‏ آمدند (و آنها را به قتل مي‏رساندند). و اينها براي اين
است كه خداوند، آنچه در سينه‏ هايتان پنهان داريد، بيازمايد و آنچه را در دلهاي شما (ازايمان) است، خالص گرداند و خداوند از آنچه در درون سينه‏ هاست، با خبر است. 

تفسیر:

گروههايى از مؤمنان جنّ به محضر امام حسين عليه السّلام آمدند و عرض كردند:

«اى مولاى ما! ما از شيعيان و ياران تو هستيم، آنچه را بخواهى به ما فرمان بده اگر در همين جا باشى و به ما دستور نابودى همه دشمنانت را بدهى، ما قبل از اينكه از اينجا حركت كنى، آن را اجرا مى ‏كنيم.»

امام حسين عليه السّلام براى آنها دعاى خير كرد، و به آنها فرمود:

«آيا قرآن را كه به جدّم رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله و سلم نازل شده نخوانده‏ ايد كه مى ‏فرمايد:

قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‏ مَضاجِعِهِمْ،

بگو اگر هم در خانه‏ هايتان بوديد، آنهايى كه كشته شدن بر آنها مقرّر شده بود، قطعا به سوى آرامگاههاى خود بيرون مى ‏آمدند.

اگر من در وطن خود بمانم اين مردم واژگون شده به وسيله چه كسى آزمايش مى ‏گردند، و چگونه آنها امتحان مى‏ شوند، و چه كسى در قبر من سكونت گزيند؟ با اينكه خداوند هنگام «دحو الارض» (كشيده شدن و گستردگى زمين) آن قبر را براى من برگزيده است، و آن قبر را و پناهگاه شيعيان و دوستان ما نموده است، خداوند اعمال و نمازهاى آنها را بپذيرد و دعاهاى آنها را اجابت كند، و شيعيان ما در آنجا در دنيا و آخرت امن و آسايش يابند.

غم نامه كربلا / ترجمه اللهوف على قتلى الطفوف‏
نويسنده: ابن طاووس، على بن موسى- محمدى اشتهاردى، محمد، ص91

قال الامام الحسين عليه السلام: وَالَّذي نَفْسُ حُسَيْنٍ بِيَدِهِ لايُهَنَّي ءُ

بَني اُمَيَّةَ مُلْکُهُمْ حَتّي يَقْتُلُوني،

وَ هُمْ قاتِلي، فَلَوْقَدْ قَتَلُوني لَمْ يَصِلُوا جَميعاً أَبَداً،

وَ لَمْ يَأْخُذُوا عَطاءً في سَبيلِ اللهِ جَميعاً اَبَداً،

اِنَّ اَوَّلَ قَتيلِ هذِهِ الأمَّةِ أَنَا وَ اَهْلُ بَيْتي،

وَ الّذي نَفْسُ حُسَيْنٍ بِيَدِهِ لا تَقُومُ السَّاعَةُ وَ عَلَي الْاَرْضِ هاشِميٌّ يَطْرِفْ.  

***

امام حسين عليه السلام فرمود: (سوگند به خدائي که جان حسين در دست اوست. حکومت بر بني اميّه گوارا نخواهد شد تا مرا به شهادت برسانند و اگر مرا کشتند، هرگز همه آنان به آرزوي خويش نخواهند رسيد و هرگز کسي بخاطر خدا آنها را ياري نمي کند، اوّلين کشته اين امّت، من و اهل بيت من خواهيم بود. سوگند به خدائي که جان حسين در دست اوست تا يک نفر از بني هاشم زنده باشد قيامت برپا نخواهد شد).

 کامل الزيارات ص74