چرا حضرت معصومه(سلام الله علیها) قم را انتخاب کرد؟
حضرت فاطمه معصومه(س) در حال بيماري رهسپار قم شد و فرمود: مرا به شهر قم ببريد؛ زيرا از پدرم شنيدم که مىفرمود: شهر قم مرکز شيعيان ماست.
حضرت فاطمه معصومه روز يکشنبه 23 ربيع الاول سال 201 هجري قمري برابر با اول آبانماه 195 هجري شمسي به شهر مقدس قم وارد شدند، اخت الرضا در سال 173 هجري در شهر مدينه ديده به جهان گشود و پس از آنکه مأمون عباسي در سال 200 هجري ثامن الحجج(ع) را به خراسان دعوت کرد، حضرت(س) همراه عدهاي از برادران و بستگان خود پس از گذشت يک سال به انگيزه ديدار برادر وارد ايران شد
در کتب تاريخي نوشته شده است که پس از اينکه مأموران حکومت عباسي در ساوه جلوي کاروان حضرت معصومه(سلام الله علیها) را گرفتند، حدود 23 نفر از آنها کشته، گروهي اسير و گروهي نيز متواري شدند، همچنين نقل شده که حضرت معصومه (سلام الله علیها) را عمال بني عباس در ساوه مسموم کردند، بنابراين آن حضرت در حال بيماري رهسپار قم شد و فرمود: مرا به شهر قم ببريد؛ زيرا از پدرم شنيدم که مىفرمود: شهر قم مرکز شيعيان ماست.
البته در سابقه شهر قم آمده است که از همان قرن اول هجري تشيع در قم رواج يافته بود و اين شهر از سوي امامان شيعه به عنوان پناهگاه شيعه محسوب ميشد و خيل عظيمي از پيروان اهل بيت(علیهم السلام) را در خود جاي داده بود، به هر حال بعد از ورود حضرت معصومه(سلام الله علیها) به قم و دفن پيکر مطهر آن حضرت در اين ديار، علويان و سادات بيشترى به اين شهر روى آوردند، توجه شيعيان به اين نقطه فزونى يافت و علما و مشاهير شيعه در طول تاريخ به اين مکان مقدس توجه نشان دادند و به اين ترتيب قم با اين ويژگىها در ميان شهرهاى شيعهنشين از شهرت جهانى برخوردار شد و يکى از شهرهاى مهم جهان اسلام به شمار آمده و از همه مهمتر به عنوان پايگاه اصلى باشکوهترين انقلاب در تاريخ جهان مطرح شد.
البته قبل از اسلام قم به صورت چند قلعهاي بوده و زرتشتيان و يهوديان در آن سکونت داشتند که با ورود اسلام و حضور اشعريها که شيعي و يمني تبار بودند اين شهر گسترش يافت.
با اين وجود روايتهاي مؤرخان و مستشرقان درباره جايگاه مزار حضرت معصومه(س) در شهر قم هم خواندني است، به گونهاي که «اوژن فلاندن» جهانگرد فرانسوى و دانشمندى که در زمان محمد شاه قاجار در سالهاى 1219 و 1221 شمسى به اتفاق هموطن هنرمند خود «پاسکال کست» به ايران آمده بود، چنين مى نگارد:
«مقبره فاطمه که ايرانى ها «معصومه» مىنامند، در تمام مشرق احترامى به سزا دارد و مردم از اکناف به زيارتش مىآيند، فاطمه(علیها سلام) نوه على(علیه السلام) است،. از پادشاهان ايران شاه عباس دوم، شاه صفى و فتحعلى شاه در قم مدفون هستند، تيمور لنگ به قم چندان لطمه نرسانده و شايد از برکت فاطمه(علیهاسلام) باشد».
همچنين «کارل بروگش» جهانگرد آلمانى نيز که اوضاع ايران را در سده نوزدهم ميلادى از ديد مادى خود بررسى کرده است، مىگويد:
«دورنماى قم به معناى واقعى کلمه از فاصله چند ميلى مىدرخشد، زيرا گنبد زيارتگاه اين شهر را با ورقههايى از طلا پوشاندهاند که نور آفتاب را به شکل خيرهکنندهاى منعکس مىکند، شاهان ايران علاقه زياد دارند به اينکه گنبد بناهاى مقدس را با ورقههاى طلا و نقره بپوشانند، طلاکارىها و نقرهکارىهاى زيباى ضريح مقدس واقعاً چشم را روشن مىکنند. خدمتکارانم پيوسته از شکوه و جلال گنبد و مقبره فاطمه در قم سخن مىگفتند، نه فقط زندگان بلکه مردگان نيز به سوى اين مزار جلب مىشوند، زيرا بسيارى از ايرانيان وصيت مىکنند که پس از مرگ در جوار اين بانوى مقدس دفن شوند، قم مدفن قديسين هم هست. بنا به گفته اهالى محل، قم داراى 444 امامزاده کوچک و بزرگ است».
با اين وجود امام راحل(ره) هم به در سخنانش به اين مهم اشاره ميکند و ميفرمايند:
«قم حرم اهل بيت است. قم مرکز علم است. قم مرکز تقواست. قم مرکز شهادت و شهامت است. از قم علم به همه جهان صادر شده است و مىشود و از قم شهادت به همه جا صادر مىشود. قم شهرى است که در آن ايمان و علم و تقوا پرورش يافته و… از زمان ائمه اطهار(ع) مورد توجه اسلام بوده است و از قم تقوا، شجاعت، شهامت و همه فضايل به همه جا صادر مىشد و صادر خواهد شد، علمايى که در قم من ادراک کردهام، کسانى بودند که در دنيا نمونه بودند، در علم و در تقوا و من اميدوارم که ادامه پيدا کند اين علم و تقوا در شهر شما تا زمان ظهور امام زمان سلام الله عليه».
آئينه توحيد به قم ميآيد/ يا خواهر خورشيد به قم ميآيد
نذر نفحات فاطمياش صلوات/ با آمدنش عيد به قم ميآيد
درباره محل اسکان حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) هم نقل شده که خانه موسي بن خزرج بوده که در آن روز در منتهياليه سمت جنوب غربي شهر قم بوده، امروزه در محله «ميدان مير» محلي به نام ستيه است که مسجد و مدرسهاي در اطراف آن بنا کردهاند و از قديمالايام سينه به سينه رسيده است که اين مکان جاي فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) است.
شبکۀ جهانی ولایت