آيا در شهادت حضرت علي (ع) فرزندانش لباس سياه پوشيده اند؟

توضيح سؤال:
بعد از اين كه امير مؤمنان عليه السلام به شهادت رسيدند،‌ آيا اهل بيت آن حضرت در مصيبت از دست دادن ايشان لباس سياه پوشيده اند و برايش عزاداري كرده اند؟ آیا سندی وجود دارد؟

پاسخ:

سياه پوشي امام حسن (ع) در شهادت اميرمؤمنان (ع) (سند معتبر)
طبق روايت معتبر در كتب اهل سنت، در فرداي خاك سپاري امير مؤمنان عليه السلام، فرزند بزرگ آن حضرت، يعني امام حسن عليه السلام در ميان مردم و جمعيت عزادار و سوگوار كوفه حاضر شد و خطبه ايراد كردند . ايراد سخن آن حضرت در حالتي بوده است كه ايشان با لباس مشكي و عمامه سياه در ميان مردم ظاهر شد و از فضائل بي‌نظير آن حضرت سخن به ميان آورد.
اين روايت در كتاب «فضائل الصحابه» با سند معتبر اين‌گونه نقل شده است:
حدثنا عبد الله قال حدثني أبي نا وَكِيعٌ، عَنْ شَرِيكٍ، عَنْ عَاصِمٍ، عَنْ أَبِي رَزِينٍ، قَالَ: خَطَبَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ بَعْدَ وَفَاةِ عَلِيٍّ وَعَلَيْهِ عِمَامَةٌ سَوْدَاءُ، فَقَالَ: لَقَدْ فَارَقَكُمْ رَجُلٌ لَمْ يَسْبِقْهُ الأَوَّلُونَ بِعِلْمٍ، وَلا يُدْرِكُهُ الآخَرُونَ.
ابي زرين مي گويد: بعد از در گذشت علي [عليه السلام] ، (پسرش) حسن [عليه السلام] در حالي كه عمامه سياه برسر داشت براي ما خطبه خواند. و فرمود: مردي از ميان شما رفت كه از نظر مقام علمي كسي [جز رسول خدا] بر او پيشي نگرفت و بعد از او نيز همانند او نخواهد بود.
الشيباني، ابوعبد الله أحمد بن حنبل،  فضائل الصحابة، ج 2، ص600
ذهبي همين روايت را (بدون اشاره به ماجراي شهادت اميرمومنان) در دو جاي كتابش از ابي رزين نقل مي كند، كه طبق اين گزارش، امام حسن عليه السلام لباس سياه برتن، و عمامه سياه بر سر داشتند:
شريك عن عاصم عن أبي رزين قال خطبنا الحسن بن علي وعليه ثياب سود وعمامة سوداء.
از ابي رزين روايت شده است كه حسن بن علي براي ما سخنراني كرد ، در حاليكه لباس سياه و عمامه سياه برتن داشت .
الذهبي الشافعي، شمس الدين ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان، سير أعلام النبلاء، ج 3، ص267 و ص272
اين روايت، علاوه بر اين كه ساهپوشي امام حسن عليه السلام را در سوگ حيدر كرار بيان مي‌كند، از عمق مصيبت و عزادار بودن آن حضرت و بقيه اهل بيت عليهم السلام نيز حكايت دارد؛ چرا كه لباس سياه در بر كردن با عزادار بودن مي‌سازد.
اگر كسي توهم را نمايد كه عمامه سياه بستن ، سيره و عادت هميشگي صحابه بوده است، پس عمامه سياه امام حسن عليه السلام نشانه عزاداري نيست.
پاسخ اين گمان را خود همين روايت داده است؛ زيرا طبق اين روايت، ايشان علاوه بر عمامه سياه، لباس مشكي هم بر تن كرده بودند،‌ آيا مي‌توان گفت كه صحابه هميشه لباس مشكي هم مي‌پوشيدند؟

نتيجه:
عزاداري و سياهپوشي در عزا و مصيبت امير مؤمنان عليه السلام بر خلاف گمان دشمنانش امر جايز است و بدعت نيست. شيعيان با اقتدا به اهل بيت آن حضرت و امام حسن عليه السلام كه بعد از پدرش امير مؤمنان عليه السلام مقام امامت را داشتند، عزاداري مي‌كنند و لباس سياه بر تن مي‌كنند.

_{گروه پاسخ به شبهات
موسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف)}