امام صادق(ع) فرمود:

“تُرْبَهُ قُمْ مُقَدَسَهٌ، وَ‌ أَهْلُها مِنا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ،

لا يُريدُهُمْ جَبارٌ بِسُوءٍ إِلا عُجِلَتْ عُقُوبَتُهُ،

ما لَمْ يَخُونُوا إِخْوانَهُمْ،

فَإِذا فَعَلُوا ذلِكَ سَلَطَ اللهُ عَلَيْهِمْ جَبابِرَهَ سُوءٍ.

أَما إِنَهُمْ أَنْصارُ قائِمِنا وَ دُعاهُ حَقِنا":

“خاك قم مقدس است و اهل قم از ما هستند و ما نيز از آنها هستيم، هيچ ستمگري اراده بدي به آنها نمي كند جز اين كه عقوبتش جلو مي افتد.

مگر اين كه به برادران خود خيانت كنند، در اين صورت خداوند ستمگران بد سرشت را به آنها مسلط مي سازد.

آگاه باشيد كه اهل قم ياوران قائم ما، و دعوتگران حقِ ما هستند".

آنگاه سرش را به طرف آسمان بلند كرد و گفت:

“اَللهُمَ أَعْصِمْهُمْ مِنْ كُلِ فِتْنَهٍ، وَ نَجِهِمْ مِنْ كُلِ هَلْكَهٍ":

“بار خدايا! آنها را از هر فتنه اي نگهدار، و از هر خطري رهائي بخش".

بحار، ج 60ص 216

عفان بصري مي گويد: امام صادق(ع) به من فرمود:

“اَتَدًري لِمُ سْمِيُتْ قُمً":

“آيا مي داني كه قم را به چه سبب"قم” ناميده اند؟".

گفتم: خدا و پيامبر و شما داناتر هسيتد. فرمود:

“انما سميت قم ، لان اهلها يجتمعون مع قائم آل محمد - صلوات الله عليه- و يقومون معه ، و يستقيمون عليه و ينصرونه “:

“از اين جهت قم ناميده شد كه اهل آن در اطراف قائم آل محمد ـ‌ عجل الله تعالي فرجه ـ‌گرد مي آيند و در ركاب او قيام مي كنند، او را ياري مي كنند و در ياري او استقامت مي ورزند".

مجالس المؤمنين، ج 1ص 83

از اميرمؤمنان(ع) روايت شده كه فرمود:

“سَلامُ اللهِ عَلي أَهْلِ قُمْ وَ رَحْمَهُ اللهِ عَلي أَهْلِ قُمْ،

سَقي اللهُ بِلادَهُمُ الْغَيْثَ،

وَ يُنَزِلُ اللهُ عَلَيْهِمُ الْبَرَكاتِ،

وَيُبَدِلُ اللهُ سَيِئاتِهِمْ حَسَناتٍ.

هُمْ اَهْلُ رُكُوعٍ وَ خُشُوعٍ وَ سُجُودٍ وَ قِيامٍ وَ صِيامٍ.

هُمْ اَهْلُ رُكُوعٍ وَ خُشُوعٍ وَ سُجُودٍ وَ قِيامٍ وَ صِيامٍ.

هُمُ الْفُقَهاءُ الْعُلَماءُ الْفُقَهاءُ.

هُمْ اَهْلُ الدينِ وَ الْوِلايَهِ وَ الْعِبادَهِ وَ حُسْنِ الْعِبادهَ،

صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِمْ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَكاتُهُ":

“سلام خدا بر اهل قم، رحمت خدا بر اهل قم، خداوند شهرهايشان را با آب باران سيراب كند و بركاتش را بر آنها نازل فرمايد. و بدي هاي آنان را به نيكي تبديل نمايد.

آنها اهل ركوع و سجده و خشوع و نماز و روزه اند.

آنها فقيه و دانشمند و اهل فهم هستند.

آنها اهل دين و ولايت و عبادت و اطاعت هستند، صلوات و رحمت و بركات خداوند بر آنها باد".

زینۀ المجالس،مجدالدین محمدحسینی مجدی

در كلمات  گهربار ائمه اطهار(ع) ستايش فراوان از شهر مقدس قم و مردم با فضيلت اين سرزمين، در كتب حديثي آمده است. از جمله  چهل روایتی که در این پست وپست های بعدی به نقل آن خواهیم پرداخت.

در ضمن روايات معراج از رسول اكرم(ص) آمده است كه قطعه اي از زمين توجه آن حضرت را جلب كرد، از حضرت جبرائيل(ع) پرسيد كه اينجا كجاست؟ و جبرائيل گفت:

“بُقْعَهُ شيعَتِكَ وَ شيعَهِ وَصِيِكَ عَلِيٍ":

“اينجا جايگاه شيعيان تو و شيعيان وصي تو علي(ع) است".

و در فرازي از اين حديث آمده است كه:

چون رسول اكرم(ص) شيطان را از اين منطقه طرد كرد و به او فرمود:"قُمْ يا مَلْعُونُ” يعني:"برخيز اي ملعون". اين محل به نام:"قم” ناميده شد.

تاريخ قم ص 95

*السلام علیک یا فاطمه معصومه اشفعی لی فی الجنه*

    مقام شفاعت، موهبتي است الهي كه خداوند متعال به آنان كه روحشان به جلوه قدسي مزيّن است، عنايت مي كند. بر اساس بيان و دلالت روايات، عالي ترين مرتبه آن «مقام محمود» است كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) در روز رستاخيز در آن مقام، طلوع مي كند و آبشار نور شفاعت را از آن مطلع بر امت جاري مي گرداند.(الميزان علامه طباطبايي، ج 1، ص 176 و 177)

   پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) شفاعت مي كند. قرآن و عترت شفاعت مي كنند. دانشمندان و شهيدان شفاعت مي كنند. خلاصه آنكه، علي عليه السلام فرمود:

«ما شفاعت مي كنيم و دوستان ما نيز مقام شفاعت دارند.»(خصال، صدوق، ص 624)

حضرت فاطمه معصومه (عليهاالسلام) نيز شفاعت مي كند. گستره سفره شفاعتش به وسعت تاريخ تشيّع و عموم شيعيان است.

حضرت امام صادق (عليه السلام) فرمود:

«تَدْخُلُ بِشَفاعَتِها شيعَتِيَ الْجَنَّةَ بِاَجْمَعِهِمْ(سفينةالبحار، ج 2، ص 376)؛

به شفاعت فاطمه معصومه، همه شيعيانم به بهشت مي روند.»

استحقاق چنين مقام و منزلتي براي حضرت معصومه (عليهاالسلام) روشن و آشكار است. پيامبر اكرم فرمود:

«كسي كه قرآن را بياموزد و احكام آن را پاس بدارد، خداوند او را اهل بهشت قرار مي دهد و شفاعت او را درباره ده نفر از خويشاوندانش كه همه سزاوار آتش باشند، مي پذيرد.»(مسند احمد، ج 1، ص 148)

نيز فرمود:

«هنگامي كه انسان مؤمني، به نودسالگي رسد، خداوند گناهان او را مي بخشد و شفاعت او را درباره خويشانش مي پذيرد.»(مسند احمد، ج 2، ص 89.)

همچنين فرمود:

«در پرتو شفاعت يك نفر از امت من، جمعيتي بيش از افراد بني تميم به بهشت خواهند رفت.»(سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1444)

نيز فرمود:

«اهل بهشت در صف هايي منظم مي ايستند. آنگاه يكي از دوزخيان، از مقابل يكي از آنان عبور مي كند و به او مي گويد: آيا ياد داري كه يك روز از من آب خواستي و من تو را سيراب كردم؟ پس اكنون مرا ياري كن. در اين هنگام آن شخص كه اهل بهشت است براي او شفاعت مي كند و نيز يكي از اهل جهنم بر يكي از اهل بهشت مي گذرد و به او مي گويد: آيا به خاطر داري كه روزي آب وضو به تو دادم، پس مرا ياري كن. آن شخص او را شفاعت مي كند.»(سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1215)

شيخ مفيد مي گويد:

«وَ يَشْفَعُ الْمُؤْمِنُ البَرُّ، لِصَديقِهِ الْمُؤْمِنِ المُذْنِبِ، فَتَنْفَعُهُ شَفاعَتُهُ و يُشَفِّعُهُ اللهُ وَ عَلي هذَا الْقَوْلِ اِجْماعُ اْلاِمامِيَّةِ»(اوائل المقالات، مفيد، ص 52)؛

«مؤمن پارسا و نيكوكار براي دوست گناهكارش شفاعت مي كند و خداوند، شفاعتش را مي پذيرد و اين مطلب، نزد عموم اماميه، پذيرفته شده است.»

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمود:

«… وَ اِنَّ اَدْنَي الْمُؤْمِنِينَ شَفاعَةً يَشْفَعُ في اَرْبَعينَ مِنْ اِخْوانِهِ»(همان، ص 53)؛

«و كمترين مرتبه شفاعت مؤمن آن است كه در باره چهل نفر از برادرانش شفاعت مي كند.»

با توجه به اين مجموعه روايات، آشكار و بديهي است كه در سايه رحمت واسعه خداوند رحمان و مكانت عرشي حضرت فاطمه معصومه (عليهاالسلام)، همه شيعيان به نور شفاعت آن حضرت وارد بهشت شوند.

كتاب قم در عصر حضور ائمه و غيبت صغري

عصر خلافت بني عباس است، نجمه طبق وعده صادق آل محمد(ع) در انتظار ولادت دختري است، دختري كه قرار است خير و بركت مادر و پدر باشد و مونس و همدم غربت برادر.

با توجه به اينكه امام صادق(ع) پيش از ولادت امام كاظم(ع) از ولادت دختر ايشان خبر داده بود، اين خاندان بيش از 45 سال در انتظار به دنيا آمدن بانويي والامقام بودند.

مادر كه حال فرزند پسرش به اوقات جواني رسيده است، بيش از ديگران انتظار مي كشد، روزها و ساعات و لحظه ها مي گذرند و اندك اندك زماني مي رسد كه معصومه(س) قدم به دنيا مي گذارد.

دوراني كه به شكفتن فاطمه معصومه(س) انجاميد، همزمان با امامت امام موسي بن جعفر(ع) بود كه در سال 148 به امامت رسيد و 35 سال به امامت پرداخت.

خلفاي بني عباس در اين دوران آن چنان عرصه را بر امام و شيعيان تنگ كردند كه راويان به هنگام روايت نمي توانستند به صراحت از نام حضرت ياد كنند و ناگزير كنيه هاي حضرت مانند ابي ابراهيم، ابي الحسن و القاب وي مانند عبد صالح، عالم و… را به كار مي بردند.

هارون، آن گاه كه به حكومت رسيد، حضرت را زنداني كرد و گاهي ايشان را آزاد مي كرد و دوباره زنداني مي ساخت، اين وضع تا 14 سال ادامه يافت در چنين زماني، زمان تولد حضرت معصومه(س) فرا رسيد.

دوران خفقان حاكم بر شيعيان منجر به تقيه اكثر آنها شده بود، به همين دليل تاريخ تولد و وفات بانوان اهل بيت آنطور كه بايد منعكس نشد، مشخص نشدن ميلاد معصومه(س) نيز مانند تاريخ شهادت فاطمه زهرا(س) و ديگر بانوان اهل بيت(س) به همين دليل بود.

سال هايي كه گذشت تاريخ نيز به مظلوميت و حق طلبي خاندان محمد(ص) شهادت داد، حضرت رضا(ع) در دوران امامت خويش همچون پدران خود به نشر علوم الهي پرداخت و اين دوران همگام شد با خلافت مامون عباسي.

و سفر… كه به گفته امام بي بازگشت بود و رنج دوري برادر كه براي خواهر مي ماند.
امام رضا(ع) خواهران فراواني داشت، اما در ميان تمام آنها، حضرت معصومه(س) با ابعادي متفاوت، سفري را در پيش مي گيرد كه همان ويژگي سفر حضرت زينب(س) را در بردارد.

در آن مرحله از تاريخ، حضرت معصومه(س) همان رسالتي را به عهده داشت كه حضرت زينب(س) بعد از كربلا و آن همه غربت برعهده مي گيرد.

تاريخ تكرار مي شود و دوباره رنجي بر دل خواهري مي نشيند كه جز خدا هيچ كسي از عمق آن باخبر نمي شود، حضرت زينب(س) در كربلا عروج و شهادت ديد و تمام زيبايي هايي كه را ديد گفت و گفت تا نسل به نسل منتقل شود.

معصومه(س) نيز راهي سفري شد كه افشاگري بر ضد خيانت هاي بني عباس هدفش بود، تاييد ولايت مداري و ولايت محوري هم بود، همه اينها بود و يك چيز ديگر هم بود، دلتنگي خواهري كه برادرش را دوست داشت.

مگر نه اينكه حضرت زينب تا آخرين لحظه شهادت همراه برادر بود شايد معصومه(س) نيز مي رفت تا آخرين لحظه در كنار برادرش باشد آخر او زينب امام رضا(ع) بود.