متوسّمین کیانند؟؟
إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّلْمُتَوَسِّمِينَ(الحجر/75)
در اين (سرگذشت عبرت انگيز)، نشانه هايى است براى هوشياران!
تفسير
این تنها آیه ایست که در آن واژۀ«متوسّمین» به کار رفته است در حالی که «آیاتٌ للموقنین،آیاتٌ للمتقین و…» مکرر در قرآن به کار رفته است.
کلمۀ«توسّم» به معنای تفرس(زیرکی وباهوشی) ومنتقل شدن از ظاهر چیزی به حقیقت وباطن آن.(المیزان) یعنی بافراست وهوشیار باشد.
از امام رضا عليه السلام سؤال شد: چگونه است که شما از آنچه در دل مردم است خبر مي دهيد؟
حضرت فرمود: آيا فرمايش پيامبر خدا به شما نرسيده است که فرمودند: « اتٌقوا فراسة المؤمن فانٌه ينظر بنور الله؟ »
سوال کننده پاسخ داد: بله.
حضرت فرمود:
هيچ مؤمني نيست جز آنکه براي او فراست و زيرکي و تيزهوشي است، به اندازه ايمان و روشن بيني و دانشش با نور خدا مي بيند « و به باطن افراد و اشياء پي مي برد » و خداوند آنچه را از اين فراست در تمامي مؤمنان پراکنده ساخته است، همه را براي امامان ما جمع نموده است و در کتابش فرموده است: « ان في ذلک لايات للمتوسٌمين ».
اولين از « متوسٌمين » رسول خدا صلي الله عليه و آله است، پس از آن علي بن ابي طالب و بعد از آن حسن و حسين و امامان از فرزندان حسين عليهم السلام تا روز قيامت هستند.
منبع: بحار الانوار، ج 24، ص 133، حديث 1 - مناقب آل ابي طالب، ص 153