سؤال:

شعاع آگاهي حيوان از جهان چقدر است؟

جواب:

آگاهي حيوان از جهان تنها به وسيلة حواس ظاهر است؛‎‎ از اين رو :

• سطحي و ظاهري است به درون و روابط دروني اشياء نفوذ نميكند؛
•  ثانياً فردي و جزئي است، از كليت و عموميت برخوردار نيست؛
•  ثالثاً منطقه أي است؛ محدود به محيط زيست حيوان است و به خارج محيط زيست او راه پيدا نميكند؛
• رابعاً حالي است، يعني بسته به زمان حال است از گذشته و آينده بريده است.

حيوان از نظر آگاهي هرگز از چهارچوب ظواهر، فرديت و جزئيت، محيط زيست و زمان حال خارج نميگردد؛ در اين چهار زندان براي هميشه محبوس است.