مرحوم حاج شيخ علي نمازي متوفاي دوم ذيحجه الحرام (1405 هـ‌ )که صاحب كتاب ارزشمند"مستدرك سفينه” و ده ها كتاب ديگر مي باشد

 در اين كتاب گرانسنگ، در ماده:"فطم” شرح زندگاني حضرت معصومه(ع) را چنين آغاز مي كند:

“فاطمهُ المعصومهُ المولودهُ في غرهِ ذِي القعدهِ سنهَ 173″:

“فاطمه معصومه، كه در اول ذيقعده 173هـ‌ . ديده به جهان گشود".(172)

جالب توجه است كه اين محدث گرانقدر آن را به طور مسلم بيان كرده، و غير قابل ترديد تلقي نموده است.

نگارنده گويد: اما در مورد روز و ماه هرگز قول ديگري نقل نشده است و در هر كتابي كه از تاريخ ولادت آن حضرت بحث شده، از”اول ذيقعده” سخن رفته و احتمال ديگري ذكر نشده است.(173)

ولي در مورد سال ولادت آن حضرت دو قول است:

• 1ـ‌ سال 173 هجري، كه آن را از"مستدرك سفينه” نقل كرديم.

• 2ـ سال 183 هجري، كه دو كتاب نزهه و لواقح نقل شده، و به پيروي آنها در كتب معاصرين ديده مي شود.(174)

اما سال 183 صحيح به نظر نمي رسد، زيرا:

• اولاً: سال 183 سال شهادت حضرت موسي بن جعفر(ع) مي باشد(175)و حداقل چهار سال در زندان به سر برده اند(176)زيرا تصريح شده كه در سال 179هـ‌ . دستگير شده اند.(177)

• ثانياً: آنچه مسلم است حضرت موسي بن جعفر(ع) بيش از يك دختر به نام"فاطمه” داشته است،(178)و مطابق نوشته برخي از مورخان چهار دختر به نام:"فاطمه”(179)  به شرح زير داشتند:

           1ـ‌ فاطمه كبري، ملقب به"حضرت معصومه” كه در قم مدفون است.

           2ـ فاطمه صغري، ملقب به:"بي بي هيبت”(180) كه در مدخل شهر باكو، در آذربايجان شوروي مدفون است.(181)

           3ـ فاطمه وسطي، ملقب به"ستي فاطمه” كه در اصفهان مدفون است.(182)

           4ـ فاطمه اخري، مشهور به"خواهر امام”(183)كه در رشت مدفون است.(184)

روي اين بيان حضرت معصومه(ع) در ميان فواطم اربعه(چهار دختر موسوم به فاطمه) از همه بزرگتر است، و لذا بايد چند سالي قبل از 179هـ .(دستگيري امام كاظم(ع)) متولد شده باشد.

با توجه به اين جهت، و اين كه چهار سال حداقل دوران زنداني شدن امام كاظم(ع) است وگرنه هفت سال و يازده سال نيز نوشته اند،(185) تولد حضرت معصومه(ع) در سال 183 هـ . غير ممكن مي باشد و سال 173هـ‌ . كه مرحوم نمازي نوشته اند تقويت مي شود.