آیا ازدواج امام جواد(ع)با دخترمامون باقانون قرآن سازگاری دارد؟
خداوند در قرآن کریم می فرماید:
الْخَبِيثاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَ الْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبِينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبات…(نور/26)
زنان ناپاك از آن مردان ناپاكند، و مردان ناپاك نيز به زنان ناپاك تعلّق دارند و زنان پاك از آن مردان پاك، و مردان پاك از آن زنان پاكند… .
حال در اينجا سؤالى مطرح است و آن اينكه در طول تاريخ يا در محيط زندگى خود گاه مواردى را مى بينيم كه با اين قانون هماهنگ نيست، به عنوان مثال در خود قرآن آمده است كه همسر نوح و همسر لوط زنان بدى بودند و به آنها خيانت كردند (سوره تحريم آيه 10) و در مقابل، همسر فرعون از زنان با ايمان و پاكدامنى بود كه گرفتار چنگال آن طاغوت بى ايمان گشته بود (سوره تحريم آيه 11).
در مورد پيشوايان بزرگ اسلام نيز كم و بيش نمونه هايى از اين قبيل ديده شده است كه تاريخ اسلام گواه آن مى باشدو با اين كه قرآن فرموده زنان خوب برای مردان خوب و بالعكس چرا درباره امام حسن علیه السلام و امام جوادعلیه السلام چنين نشد؟
در اينكه منظور از” خبيثات” و” خبيثين” و همچنين” طيبات” و” طيبين” در آيه مورد بحث كيست؟ مفسران بيانات مختلفى دارند:
1- گاه گفته شده منظور سخنان ناپاك و تهمت و افترا و دروغ است كه تعلق به افراد آلوده دارد و به عكس سخنان پاك از آن مردان پاك و با تقوا است، و” از كوزه همان برون تراود كه در او است".
2- گاه گفته مى شود” خبيثات” به معنى” سيئات” و مطلق اعمال بد و كارهاى ناپسند است كه برنامه مردان ناپاك است و به عكس” حسنات” تعلق به پاكان دارد.
3-” خبيثات” و” خبيثون” اشاره به زنان و مردان آلوده دامان است، به عكس” طيبات” و” طيبون” كه به زنان و مردان پاكدامن اشاره مى كند و ظاهرا منظور از آيه همين است، زيرا قرائنى در دست است كه معنى اخير را تاييد مى كند. (رک:تفسیرنمونه)
در پاسخ علاوه بر اينكه هر قانون كلى استثناهايى دارد بايد به دو نكته توجه داشت:
1- بنابرتفسیرآیه، منظور اصلى از” خباثت” همان آلودگى به اعمال منافى عفت است و” طيب” بودن نقطه مقابل آن مى باشد، به اين ترتيب پاسخ سؤال روشن مى شود، زيرا هيچيك از همسران پيامبران و امامان به طور قطع انحراف و آلودگى جنسى نداشتند، و منظور از خيانت در داستان نوح و لوط جاسوسى كردن به نفع كفار است نه خيانت ناموسى.
اصولا اين عيب از عيوب تنفر آميز محسوب مى شود و مى دانيم محيط زندگى شخصى پيامبران بايد از اوصافى كه موجب نفرت مردم است پاك باشد تا هدف نبوت كه جذب مردم به آئين خدا است عقيم نماند.
2- از اين گذشته همسران پيامبران و امامان در آغاز كار حتى كافر و بى ايمان هم نبودند و گاه بعد از نبوت به گمراهى كشيده مى شدند كه مسلما آنها نيز روابط خود را مانند سابق با آنها ادامه نمى دادند، همانگونه كه همسر فرعون در آغاز كه با فرعون ازدواج كرد به موسى ايمان نياورده بود، اصولا موسى هنوز متولد نشده بود، بعدا كه موسى مبعوث شد ايمان آورد و چاره اى جز ادامه زندگى توام با مبارزه نداشت مبارزه اى كه سرانجامش شهادت اين زن با ايمان بود.
تفسير نمونه، ج14، ص: 425