صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله محدوديت زمانى و مکانى ندارد اما در احاديث و روايات تأکيد شده است که مناسب‏ترين زمان براى درود و صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله روز جمعه و شب جمعه است. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند:

«اذا کانَ يَوْمُ الجُمُعَةِ وَ لَيْلَةُ الجُمُعَةِ فَاَکْثِروُا الصَّلاةَ عَلىَّ»؛
چون روز جمعه و شب جمعه شود، بسيار بر من صلوات و درود بفرستيد.

همچنين در روايات سخت تأکيد شده است که در هر روز جمعه بر محمد و اهل‏بيت او هزار مرتبه صلوات بفرستيد و در روزهاى ديگر صد مرتبه(7) و نيز امام محمد باقر عليه السلام فرمود:

«ما مِنْ شَى‏ءٍ يُعْبَدُ اللهُ بِهِ يَوْمَ الجُمُعَةِ اَحَبُّ اِلىَّ مِنَ الصّلاةِ عَلى‏ مُحمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ»؛
هيچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوب‏تر از صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام نيست.

همچنين در احاديث و روايات تأکيد شده است که در تمام مکان‏ها (جز موارد محدود) زبان مى‏تواند به ذکر صلوات مشغول باشد. باز پيامبر صلى الله عليه و آله در اين زمينه فرموده‏اند:

«حيثُما کُنْتُمْ فَصَلُّوا عَلىَّ فَاِنَّ صلاتَکُمْ تَبْلُغُنى»؛
هر کجا باشيد بر من صلوات بفرستيد؛ زيرا صلوات شما در هر مکانى به من مى‏رسد.

همچنين در روايات سخت تأکيد شده است که در هر روز جمعه بر محمد و اهل‏بيت او هزار مرتبه صلوات بفرستيد و در روزهاى ديگر صد مرتبه و نيز امام محمد باقر عليه السلام فرمود: هيچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوب‏تر از صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام نيست.

مهم‏ترين زمان‏ها و مکان‌هايى که به فرستادن صلوات در آنها تأکيده شده به شرح زير است:

*. در هر مکانى که نام پيامبر صلى الله عليه و آله ذکر شود.
*. در ابتداى هر کلامى که داراى قدر و ارزش است؛ مثل خطبه‏ها، سخنرانى‏ها و … که بهتر است با صلوات آغاز شود.
*. در ابتدا و انتهاى وضو.
*. هنگام ورود يا عبور از کنار مسجد.
*. در تعقيب نمازها، مخصوصاً نمازهاى صبح و مغرب.
*. قبل و بعد از دعا.
*. در خطبه‏هاى نماز جمعه، عيدين و روز عيد غدير.
*. در هر شبانه‏روز.
*. در ماه مبارک رجب، مخصوصاً روز عيد مبعث.
*. در ماه‏هاى شعبان و رمضان.
*. هنگام بوييدن گل و ريحان.
*. بعد از عطسه کردن خود يا ديگرى.
*. هنگام ذکر و به يادآوردن نام خداوند.
*. هنگام اراده سفر.
*. هنگام سوارشدن بر مرکب.
*. هنگام طى مسيرى که به صورت سرازيرى است.
*. بعد از گفتن «اللّهم لبيک» در احرام حج.
*. هنگام داخل ‏شدن در مسجدالحرام.
*. هنگام استلام حجر اسماعيل.
*. هنگام انجام طواف و سعى بين صفا و مروه.
*. هنگام وداع در ميان رکن و باب در روز عرفه.
*. هنگام وقوف در مشعر.
*. هنگام ذکر و به يادآوردن نام خداوند متعال.
*. هنگام ذبح قربانى و بريدن سر حيوانات.
*. هنگام طى مسافت راه مدينه.
*. هنگام مشاهده مدينه منوّره و حرم رسول خدا صلى الله عليه و آله.
*. هنگام توجه به قبر مقدس رسول خدا در بين قبر و منبر.
*. در ابتداى درس حديث.
*. در ابتداى موعظه، هدايت و راهنمايى ديگران.
*. هنگام برخاستن از مجلس.
*. هنگام مصافحه با برادر مسلمان.
هيچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوب‏تر از صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام نيست.

آثارالصادقين، ج‏11، ص‏211.
اصول کافى، کلينى، ج‏3،
کنزالعمال، ج‏1، ص ‏489.

کيفيت صلوات‏

درباره کيفيت صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله، در روايات بی شمارى که از طرق اهل سنت و اهل‏بيت ‏عليهم‌السلام رسيده، صريحاً آمده است که «آل محمد» را به هنگام صلوات بر «محمد» بايد افزود در غير اين صورت صلوات ابتر و ناتمام خواهد بود.
پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله فرمودند: بر من درود ناقص نفرستيد.
گفتند: اى رسول خدا! درود ناقص چيست؟
حضرت فرمودند: اين که بگوييد: اللّهُمَّ صَلّ على محمّدٍ.بلکه بگوييد: اللّهُمَّ صَلَّ على محمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ.

امام صادق ‏عليه السلام نقل می کند که روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله از اميرالمؤمنين ‏عليه‎السلام پرسيدند: آيا نمى‏خواهى مژده‏ اى به تو بدهم؟ آن حضرت جواب داد: چرا، پدر و مادرم فداى تو که هميشه مژده ‏دهنده به همه خيرها هستى.
پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله فرمود: چند لحظه پيش جبرئيل ‏عليه السلام چيز عجيبى به من گفت
اميرالمؤمنين‏ عليه السلام پرسيد: چه گفت: اى رسول خدا!،
پيامبر صلى الله عليه و آله جواب دادند: جبرئيل ‏عليه‌السلام به من گفت: اگر شخصى بر من صلوات بفرستد و پس از آن بر اهل‌بيت من نيز صلوات فرستد، درهاى آسمان براى او گشوده شده و فرشتگان هفتاد صلوات براى او مى‏فرستند و اين عمل باعث ريختن گناهان می شود. آنگاه همانگونه که برگ از درخت می ‏ريزد، گناهان نيز از او می ‏ريزند و خداوند متعال می ‏فرمايد: خواسته تو را اجابت نمودم و کامروا و سعادتمند هستى. آنگاه خطاب به فرشتگان می فرمايد: فرشتگانم! شما هفتاد صلوات بر او می ‏فرستيد و من هفتصد صلوات.
پيامبر اضافه کرد: اما هنگامى که بر من صلوات می ‏فرستد، پس از آن بر اهل‏بيتم صلوات نفرستد، بين آن صلوات و آسمان، هفتاد حجاب است.
و خداى بزرگ می ‏فرمايد:
خواسته تو را نپذيرفتم و سعادتمند و کامروا نگشتى. فرشتگانم! دعاى او را بالا نبريد مگر زمانى که عترت پيامبر صلى الله عليه و آله را به صلوات بر پيامبر ملحق سازد و همچنان اين دعا بالا نمى‏رود تا زمانى که عترت من در صلوات به من ملحق شوند.

همچنين در روايات سخت تأکيد شده است که در هر روز جمعه بر محمد و اهل‏بيت او هزار مرتبه صلوات بفرستيد و در روزهاى ديگر صد مرتبه و نيز امام محمد باقر عليه السلام فرمود: هيچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوب‏تر از صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام نيست.

«اِنَّ اللهَ وَ ملائکَتَهُ يُصَلُّونَ على النّبىَّ يا ايّها الّذين آمنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلَّمُوا تسليماً» (احزاب/56)
؛ خدا و فرشتگان بر پيامبر درود مى‏فرستند؛ اى کسانى که ايمان آورده‏ايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و کاملاً تسليم (فرمان او) باشيد.»

نقل روايت از مرحوم فيض‏الإسلام در ترجمه صحيفه سجاديه.
ثواب الاعمال، شيخ صدوق، ص‏377.

عبداللّه بن عباس مي گويد: شبی در عالم خواب حضرت سلمان (ع) را ديدم .مشاهده کردم که تاجی از ياقوت برسر دارد و لباسهای عالی بهشتی بر تن پوشيده .
گفتم: ای مرد تو غلام آزاد شده رسول اللّه (ص) نيستی ؟

گفت: بلی هستم.
: ای سلمان ! اين مقامی را که من مشاهده می کنم حکايت از مقام عالی تو می کند که خداوند متعال به تو عنايت کرده.

فرمود: آری.
گفتم: تو در بهشت بعد از ايمان به خدا و ايمان به رسول خدا (ص) چه چيزی را بهتر از همه چيز ديدی؟

فرمود: لَيْسَ في الْجَنَّةِ بَعْدَ الاْيمانِ بِاللّهِ وَرَسُولِه شيئٌ هُوَ اَفْضَلُ مِنْ حُبّ عليِ بنِ ابيطالبٍ (علیه السلام)
در بهشت چيزی بهتر از دوستی و محبت علی (ع) نيست بعد از ايمان بخدا و رسولش.

يعنی بعد از ايمان به خدا و رسولش چيزی بهتر از ولايت و محبت به علی نيست. تنها چيزی که انسان را وارد بهشت می کند محبت علی و اولاد علی (عليهاالسلام) است.

بهشت را بهشته ام بهشت من علی بود
عليست آنکه از رخش بهشت منجلی بود

بغير ديده داشتن نشان اخولی بود
کسی است عاشق ولی که ناظر ولی بود

دارم دِلَکي که بنده ی کوی علی است
روی دل او هميشه بر سوی علی است

هر چند هزار رو سياهی دارد
می نازد از اينکه منقبتگوی علی است

من شيفته ی علی شدم شيدا نيز
پنهان همه جا گفته ام و پيدا نيز

اين پايه مرا بس است و بالاترازين
امروز طلب نمی کنم فردا نيز

* عدد عجيب

مردى يهودى نزد حضرت اميرالمومنين عليه السلام آمده گفت : عددى به من بگو كه بر 1و2و3و4و5و6و7و8و9و10 بخش پذير باشد. على عليه السلام به وى فرمود: اگر بگويم مسلمان مى شوى ؟
گفت : آرى . پس به وى فرمود: اضرب ايام اسبوعك فى سنتك ؛ روزهاى هفته ات را در سالت ضرب كن كه حاصل آن مطلوب توست .
و چون يهودى آن را صحيح يافت مسلمان شد.
شيخ بهائى در خلاصه الحساب آورده : اگر عدد ماهها در روزهاى ماه و حاصل آن در روزهاى هفته ضرب شود عددى به دست مى آيد كه بدون كسرى بر همه اعداد ياد شده قابل قسمت است .
و نيز اگر مخرج اعدادى را كه حرف عين در آنها هست كه عبارتند از ربع ، سبع ، تسع و عشر؛ يعنى چهار و هفت و نه و ده در هم ضرب شوند حاصل عددى است كه بر تمام اعداد مذكور تقسيم مى شود

پاورقي

اين عدد كوچكترين عددى است كه بر اعداد مذكور تقسيم مى شود.
كشكول ، شيخ بهائى ، ج 2، ص 42.
خلاصه الحساب ، ص 136. (الباب الثانى فى حساب الكسور )
كشكول ، ج 2، ص 499

حضرت علی علیه السلام فرمودند: * اءَطْرِفُوا اءَهاليكُمْ فى كُلِّ جُمُعَةٍ بِشَىْءٍ مِنَ الْفاكِهَةِ، كَيْ يَفْرَحُوا بِالْجُمُعَةِ.

ترجمه حديث
در روزهـاى جـمـعـه مـقـدارى مـيـوه بـراى خـانـواده خـود تـهـيـّه كـنـيـد تـا از آمـدن جـمـعـه خوشحال شوند.

مرجع
بحارالانوار، ج104، ص 73.